اهمال‌کاری معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که از انجام یک کار چالش‌برانگیز، نگران هستیم و می‌ترسیم. مثلا اهمال کاری در درس خواندن زمانی اتفاق می‌افتد که شما با کوله باری از تکلیف، امتحان و آزمون روبه رو می‌شوید. در این شرایط برای فرار از این احساسات منفی، کار دیگری انجام می‌دهید که به‌طور موقت احساس خوبی در شما ایجاد کند. درحالیکه به عقب انداختن کارها می‌تواند چرخه معیوب ایجاد کند. هرچه بیشتر برای تکمیل یک کار صبر کنیم، انجام آن غیرممکن به‌نظر می‌رسد و انگیزه کمتری برای شروع آن خواهیم داشت. در ادامه مقاله تکنیک‌هایی برای رفع اهمال کاری در درس خواندن و کنکور به شما خواهیم گفت.
دلایل مهم تنبلی اهمال کاری درسی
آگاه نبودن از نتیجه
خیلی از اوقات از اهمیت نتیجه کارهایمان آگاه نیستیم و نمی‌دانیم که انجام دادن یا ندادن یکسری از کارها چطور در آینده‌مان تاثیر خواهد گذاشت. به همین خاطر در همین زمان فعلی که در اختیارمان هست، ممکن است دست به کارهایی بزنیم که در آینده برایمان پشیمانی به همراه خواهد داشت.
تخمین زمان خوشبینانه
فکر می‌کنید چون تا فلان روز، چند هفته یا چند روزی فاصله هست، پس فرصت کافی برای انجام کارهایتان را دارید درحالیکه فرصت‌ها همچون ابر میگذرند و زمانی که به خودتان می‌آیید میبینید چقدر زود گذشت و هنوز آماده نشده اید.
نوتروجامپ، نوتروفلای و نوتروجت
بررسی و مشاهده کامل 3 طرح ویژه + نکات مشاوره‌ای مخصوص: صفحه مشاوره کنکور
غلبه احساسات بر منطق
شما وقتی در انجام کارهایتان تنبلی می‌کنید، در واقع بعد از مدتی احساساتتان بر شما غلبه می‌کند و اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهید و فکر می‌کنید دیگر برای شروع دیر شده و نمی‌توانید ان کار را تمام کنید و اینگونه است که کلا منصرف می‌شوید و مدام خود را با کارهای دیگر سرگرم می‌کنید تا آنرا فراموش کنید. افرادی که هنگام مطالعه، احساس بی‌حوصلگی، خستگی یا ناامیدی می‌کنند، با کم‌اهمیت جلوه‌دادن درس‌خواندن، احساس بهتری در خود ایجاد می‌کنند و حواس خود را با کارهای سرگرم‌کننده پرت می‌کنند.
در مقاله افسردگی در دوران کنکور تمام حالت‌ها و شرایط را برای شما بررسی کرده‌ایم و می‌توانید با راهکارهای گفته شده، زندگی بهتر و سالم‌تری داشته باشید.
مقاومت در برابر اجبار اطرافیان
وقتی والدین یا معلم، شما را به انجام کاری مجبور می‌کنند، شما بدون اراده و علاقه خود آنرا انجام می‌دهید و اینگونه مدام در آن کار کاهلی می‌کنید و آنرا به تاخیر می‌اندازید.
بیاین یه حرفی رو خودمونی بهتون بگم: این ازمون یا امتحان و تکلیف رو سر اخر کی باید انجام بده؟ کی قراره نمره بگیره و در رقابت سنجیده بشه؟ حالا به نظرت اگه خودت به عشق رسیدن به اون نتیجه قشنگه دست بکار بشی و با علاقه و حوصله اون کار رو انجام بدی بهتر نیس؟ خیلی وقتا دلمون می‌خواد سریع به اون نتیجه نهایی برسیم ولی اینو بدونید که هرنتیجه رو باید با همون مسیرخودش دوست داشت و در اون مسیر هر تکلیفی هم که بهمون واگذار شد رو باید با جون و دل انجامش داد چون مهم واسه ما رسیدنه! پس جمله ای که بهت گفتم رو یادت نره! چون کلی تو مسیر میتونه بهت انگیزه بده؛ چیزی که میدونم خیلی دنبالشی!
در مقاله جملات انگیزشی کنکور کلی مطالب دیگه واست گذاشتیم که حسابی سوخت خودتو واسه این مسیر پر پیچ و خم تامین کنی!
اهمال‌کاری و کمالگرایی
شاید در نگاه اول دو واژه متضاد به نظر برسند ولی خیلی از اوقات همراه هم می‌آیند و یکی علت و دیگری معلول ماجرا میشود. وقتی انتظار دارید که همه کار کامل و بدون نقص انجام شود از انجام آن خودداری کرده و مدام امروز و فردا می‌کنید و دنبال فرصتی هستید که بتوانید در یک تایم پیوسته‌ای از روز آن را انجام دهید درحالیکه چنین موقعیتی شاید خیلی به ندرت برایتان پیش آید.
به خودتان بگویید من کار را دقیق و کامل انجام خواهم داد ولی در طی چند روز و نه یک شبه. این روش باعث میشود که آن کار را با کیفیت بیشتری انجام دهید. کسانی‌که از اهمال کاری کنکور رنج می‌برند همان افرادی هستند که دچار این کمالگرایی میشوند و می‌خواهند همه منابع و آزمون‌های آزمایشی را کار کنند و هیچ وقت دچار خطا و شکست در مسیرشان نشوند.
راه‌های مقابله با اهمال کاری در درس خواندن
در ادامه راهکارهایی موثر در مبارزه با اهمال کاری تحصیلی برای شما گفته‌ام که اگر به انجام آنها پایبند باشید، مطمئن باشید دیگر از اهمال کاری درسی رنج نخواهید برد.
نظم و انضباط داشته‌باشید و به آن پایبند باشید.
اولین و ضروری‌ترین کار برای غلبه بر تنبلی در مطالعه، داشتن انضباط است و برای رسیدن به اهداف موردنظر، چیزی جز توقف برخی عادت‌ها یا رفتارها لازم نیست. مشاورین ما در تیم مشاوره کنکور نوتروفیل در کنار شما هستند تا در این مسیر سرنوشت‌ساز تجربه‌هایشان را در اختیار شما بگذارند و راهنمایی‌تان کنند.
اهداف کوتاه مدت برای مقصد اصلی خود داشته باشید!
برای هر روز و هر هفته هدف‌گذاری کنید و برنامه ریزی معکوس داشته باشید. یعنی برای خودتان مشخص کنید که در انتهای روز یا آن هفته قرار است چه مباحثی را مطالعه کرده باشید و تست های کدام منبع را زده باشید و سپس برای خودتان به صورت ساعتی برنامه ریزی کنید که چگونه میخواهید به آن اهداف برسید. در مقاله هدف گذاری برای کنکور مهمترین نکاتی که در هدف گذاری کمکتان می‌کند را گفته‌ایم تا بتوانید برای این رشته آینده خودتان از الان درست هدف گذاری کنید.
کار امروز را به فردا میفکن!
خیلی از ما در شبیه سازی آینده خطاهای زیادی داریم و نمی‌توانیم به درستی حدس بزنیم که وقتی کار امروز را به فردا می‌اندازیم، فردا چه احساسی را تجربه خواهیم کرد.
بیماری به تعویق انداختن می‌تواند مشکلات متعددی برای سلامتی ما هم ایجاد کند؛ افراد تنبل سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند. نشانه‌های افسردگی و کم‌خوابی هم در این افراد بیشتر دیده میشود.
در مقاله مشکلات جسمی کنکوری ها در فصل بهار؛ چالش بهار و کنکور تمام حالت‌ها و شرایط را برای شما بررسی کرده‌ایم و می‌توانید با راهکارهای گفته شده، زندگی بهتر و سالم‌تری داشته باشید.
وقتی تعلل می‌کنی ، ممکنه در کوتاه مدت احساس بهتری داشته باشی اما در بلند مدت شک نداشته باش که رنج خواهی برد.
اما چرا وقتی کسی میدونه که رفتاری به اون لطمه میزنه، همون رفتار رو انجام میده؟ مثلا شاگرد میدونه که دیدن کلاس و همایش و فیلم تحلیل ازمون بازدهی خوبی براش نداره ولی باز هم تمام وقتش میذاره برای فیلم دیدن و از دست به قلم شدن و فکر کردن فراریه. غافل از اینکه این گره به دست خودش وا میشه نه هیچ کلاسی و دبیری.
شادی موفقیت‌های کوچیکت رو هدر نده!
خیلی از شماها دنبال انگیزه‌ای برای شروع و ادامه دادن هستید و شاید یکی از دلایل این اهمال‌کاری‌هاتون هم همین بی‌انگیزگی و ترس از شکست باشه! یکی از درمان‌های خیلی موثر بی‌انگیزگی، انگیزه‌ایه که خودت به خودت میتونی بدی. حالا چطوری؟ همه ما تو زندگی‌هامون موفقیت‌های کوچیکی رو داریم که بعدش یه حس خوبی می‌گیریم و به خودمون و توانایی‌هامون افتخار میکنیم و تو دلمون میگیم خدایا شکرت و ایول که تونستم. بعد این شادی بهترین زمان برای شروع یه کار سخته، یه کاری که مدت‌هاست از انجامش فرار میکردی. فرصت‌های طلایی زندگیت دریاب و راحت از دستشون نده. یادت باشه اون کاری که با حس خوب و اعتماد به خودت انجام میدی برای همیشه برات میمونه و دیگه اون حس ترس و نشدن رو نداری!
ماتریس آیزنهاور چیست؟ یک نگرش قوی برای اولویت بندی کارها
بسیاری از ما فکر میکنیم مدیریت زمان به معنای استفاده‌ی کاملا مفید از تمام بیست و چهار ساعت شبانه‌روز است و از انجام فعالیت‌های مهم و حیاتی‌ای مثل خواب کافی و تغذیه‌ی مناسب فراموش میکنیم. مدیریت فعالیتها و داشتن یک جدول اولویت بندی کارها بخش مهمی از مدیریت زمان است.
آیزنهاور گفت: «مشکلات من دو نوع هستند: فوری‌ها و مهمها. فوری‌ها مهم نیستند، و مهمها هم هیچ‌گاه فوری نیستند.»
این حرف حکیمانه‌ی آیزنهاور یک نکته‌ی ساده در دل خودش دارد، آن چیست؟
اولویت بندی کارها بر اساس فوریت و اهمیت.
بر اساس قانون آیزنهاور کدام کارها فوری emergency هستند؟
- کارهایی که با به تعویق انداختن آنها دردسرهای بزرگی پیش می‌آید. (مثل ننوشتن گزارشکار یا شرکت نکردن در ازمون‌های آزمایشی و تحلیل نکردن و… )
- کارهایی که اگر هم‌اکنون انجامشان ندهیم، دیگر فرصتی برای انجامشان نداریم.(مثل فرصت جمعبندی یا شرکت در یک همایش.)
- فعالیت‌هایی که به خاطر شغل یا وظایفمان باید در تاریخ مشخصی به اتمام برسند.(مثل امتحان نهایی یا کنکور سراسری)
بر اساس ماتریس آیزنهاور کدام کارها مهم important هستند؟
- فعالیت‌هایی که به ارزش‌ها و سبک زندگی ما مربوط هستند. (مثلا سحرخیزی )
- فعالیت‌هایی که ما را یک‌قدم به اهدافمان نزدیک‌تر می‌کنند. (شرکت در یک کلاس خاص)
- کارهایی که توجه نکردن به آنها در طولانی‌مدت تاثیرات‌منفی روی زندگی ما می‌گذارد. (خواب ناکافی، تغذیه‌ی نامناسب، ورزش نکردن)
کارهای فوری و مهم:
کارهایی که باید آب دستتان است، زمین بگذارید و به‌موقع انجامشان بدهید.
البته این کارها زمانی در دسته‌ی کارهای مهم و غیرفوری بودند اما به خاطر مدیریت نکردن زمان و انرژی یا برنامه‌ریزی نادرست و البته گاهی شرایط پیش‌بینی‌نشده سر از این بخش درآوردند.
کارهای مهم اما غیرفوری:
«من از هفت‌سالگی ورزش میکردم!»
این جمله‌ای است که احتمالا هزاران بار از زبان یک ورزشکار حرفه‌ای شنیده‌اید. واقعیت این است که سرمایه‌گذاری زمانی و اختصاص انرژی مطلوب برای انجام کارهای مهم و غیر فوری کلید طلایی افراد موفق است. پس در اولویت بندی کارها بر اساس ماتریس آیزنهاور خوب است که بعد از انجام کارهای مهم و فوری بیشترین وقت و انرژی‌تان را صرف انجام کارهای مهم و غیر فوری کنید تا در آینده به نتایج بهتری برسید.
کارهای غیر مهم و فوری:
فعالیت‌هایی که شاید برای شما مهم نباشند یا انجامشان شمارا چندان به اهدافتان نزدیک نکند اما لازم است که خیلی فوری انجامشان بدهید.
برای این فعالیتها طوری برنامه‌ریزی کنید که در کمترین زمان و با صرف کمترین انرژی به نتیجه‌ی مطلوب برسید. گاهی به شکل ناگهانی بر سرمان نازل میشوند، مثلا بخواهید در سال کنکور به مهمانی دوستتان بروید. در این صورت اگر وقت کافی ندارید می‌توانید با «نه» محکم به کارها و وظایف تعریف‌شده‌ی خودتان برسید.
کارهای غیر مهم و غیر فوری:
کارهایی که مثل یک غول گرسنه تمام زمانمان را می‌بلعند. دنبال کردن صفحات مختلف در شبکه‌های اجتماعی، اخبار متفرقه‌ای که تاثیری در بهبودشرایط زندگی ما ندارند و…مثال‌های مختلفی از فعالیت‌های غیر مهم و غیر فوری هستند.
از روز هم روشن‌تر است که برای استفاده بهینه از زمان و بر اساس برنامه ماتریس آِیزنهاور باید دور این فعالیتها را یک خط قرمز بکشید و به‌جایش وقت و انرژی‌تان را صرف انجام سایر کارها کنید.
چند تکنیک ماتریس آیزنهاور و اولویت بندی کارها که باید بدانید
- قبل از نوشتن جدول و ماتریس آیزنهاور خوب است که اهداف و اولویت‌هایتان را بر اساس ارزش‌ها و خواسته‌هایتان تنظیم کنید. قبل از برداشتن هر قدم از خودتان بپرسید چرا دارید این کار خاص را انجام می‌دهید؟ وقتی دلیل کارها را بدانید قطعا راحت‌تر و با انگیزه‌ی بیشتر به سراغشان می‌روید.
- در هر خانه‌ی جدول آیزنهاور بیشتر از هشت کار و تکلیف را ننویسید. چون نوشتنشان تنها باعث اضطراب میشود و نمی‌توانید روی تمام فعالیتها تمرکز کنید.
- در هر خانه یک بخش خالی برای فعالیت‌های پیش‌بینی‌نشده یا عقب‌افتاده کنار بگذارید تا فشردگی بیش‌ازحد باعث افزایش اضطرابتان نشود.
سوالات متداول
چرا شروع کردن برایم سخت است؟
سنگ بزرگ نشانه نزدن است پس سعی کنید همان ابتدا برنامه‌تان را سنگین نچینید و ابتدا با درس‌های اسان شروع کنید.
چرا نتیجه خوبی از ازمون‌هایم نمی‌گیرم؟
یکی از دلایل اهمال کاری نرسیدن به نتیجه مطلوب در ازمون‌های ازمایشی است. در این موضوع مقاله جامعی برایتان نوشته‌ایم. یادتان نرود برای رسیدن به تراز و درصد خوب باید بر اهمال‌کاری غلبه کنید و پیوستگی و نظم مطالعه خود را حفظ کنید.
چرا مدام برایم مشکلاتی بوجود میاید که نمیتوانم درس بخوانم؟
همه افراد در زندگی خود با یکسری سختی‌هایی روبه رو هستند ولی مهم این است که چطور بتوانید آنها را مدیریت کنید. سعی کنید این مشکلات برایتان تبدیل به بهانه‌ای برای درس نخواندن نشود و اتفاقا آنها را فرصتی برای پیشرفت بدانید.
