هر ساله با نزدیک شدن به زمان برگزاری کنکور سراسری، داوطلبان با چالشهای مختلفی روبرو میشوند. یکی از مهمترین این چالشها، درک پیچیدگیهای سیستم سهمیه مناطق در کنکور است. بر اساس این سهمیه، کل استانهای کشور در 3 منطقه دستهبندی شدهاند که سهم داوطلبان منطقه 3 به دلیل محرومیتهای رفاهی و تحصیلی، بیشتر از دو منطقه دیگر و 40 درصد است. سهم منطقه 2 و 1 نیز به ترتیب 35 درصد و 25 درصد خواهد بود.
از طرفی در سال 1404، با تغییرات ایجاد شده در قوانین و مقررات مربوط به سهمیه مناطق، اهمیت درک این موضوع بیش از پیش احساس میشود. برای مثال بر اساس مهمترین تبصره مصوبه جدید سازمان سنجش، استانی که داوطلب در 3 سال آخر متوسطه در آن تحصیل کرده، ملاک انتخاب منطقه در نظر گرفته میشود. در ادامه این مقاله از نوتروفیل، سایر جزئیات تاثیر سهمیه مناطق در کنکور را بررسی میکنیم.
همچنین در مقاله سهمیه های کنکور، به صورت تفکیک شده در مورد جزئیات هر سهمیه صحبت کردیم تا در زمان ثبتنام، از سهمیهای استفاده کنید که شانس قبولی شما را به حداکثر میرساند.
خبر خوب! اگر به مشاوره نیاز دارید اطلاعات خود را در فرم زیر وارد کنید؛ سپس در اسرع وقت مشاوران ما با شما تماس خواهند گرفت.
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
سهمیه مناطق در کنکور چیست و شامل چه کسانی میشود؟
سهمیه مناطق در کنکور سراسری، سیستمی است که به منظور ایجاد عدالت آموزشی و فراهم کردن فرصتهای برابر برای داوطلبان در مناطق مختلف کشور طراحی شده است. در این سیستم، داوطلبان به یکی از سه منطقه 1، 2 یا 3 تعلق میگیرند. طی چندین سال گذشته، شورای انقلاب فرهنگی با هدف رسیدن به موارد زیر، سهمیه مناطق را ایجاد کرده و هر سال آن را بازبینی میکنند:
- برقراری عدالت آموزشی: داوطلبانی که در مناطق محروم با امکانات آموزشی کمتر تحصیل کردهاند، با رقابت در یک گروه کوچکتر از داوطلبان همان منطقه، شانس بیشتری برای قبولی در رشتههای مورد علاقه خود پیدا میکنند. برای مثال داوطلبان منطقه 3 فقط با سایر کسانی که جزو منطقه 3 محسوب میشوند، رقابت خواهند کرد.
- جبران تفاوتهای آموزشی: این سیستم به نوعی سعی دارد تا تفاوتهای موجود در سطح آموزشی مناطق مختلف کشور را جبران کند.
- توزیع متعادل دانشجو در دانشگاهها: با استفاده از سهمیه مناطق، تلاش شده تا دانشجویان در دانشگاههای سراسر کشور به صورت متعادل توزیع شوند و از تمرکز بیش از حد دانشجویان در برخی مناطق جلوگیری شود.
تغییرات ایجاد شده در سهمیه مناطق کنکور 1404
در سال 1404، تغییراتی در سیستم سهمیه مناطق کنکور سراسری به وجود آمد که بر نحوه پذیرش داوطلبان در دانشگاهها تاثیرگذار بود. این تغییرات با هدف ایجاد عدالت آموزشی بیشتر و بهبود سیستم کنکور صورت گرفت. اما شاید بپرسید، ملاک و معیار قرار گرفتن در هر منطقه چگونه مشخص میشود؟
- محل تحصیل داوطلب در سه سال آخر دوره متوسطه دوم (یعنی سالهای دهم، یازدهم و دوازدهم) تعیینکننده منطقه سهمیه اوست.
- اگر داوطلب در سالهای مختلف در مناطق مختلف تحصیل کرده باشد، سهمیه او بر اساس منطقه مرفهتر تعیین میشود.
- داوطلبانی که حداقل 2 سال از دوره متوسطه را در خارج از کشور گذرانده باشند، شامل سهمیه منطقه 3 خواهند شد.
- همه داوطلبان معلول که بند معلولیت را در قسمت مشخص شده در دفترچه علامت زده باشند، جزو منطقه 3 دستهبندی میشوند.
با توجه به این تبصرهها شاید از خود بپرسید آیا سهمیه مناطق در تراز کنکور تاثیر دارد؟ برای درک بهتر این موضوع بهتر است ابتدا مقاله تراز کنکور چیست؟ را با دقت مطالعه کنید؛ اما در کل باید بدانید پاسخ این سوال منفی است. زیرا تراز داوطلب سطح علمی او نسبت به کل شرکتکنندگان را مشخص میکند. در حالی که سهمیه مناطق، باعث رتبهبندی داوطلب در بین سایر کسانی است که منطقه مشابهی دارند. آیا سهمیه مناطق در تراز کنکور تاثیر دارد.
میزان تاثیر سهمیه مناطق در کنکور۱۴۰۴
همانطور که گفتیم، سهمیه مناطق یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر پذیرش داوطلبان در کنکور سراسری است. این سهمیه برای هر کد رشته محل و در هر منطقه، عدد مشخصی در نظر گرفته شده که بین سهمیههای مختلف تقسیم میشود.
بهاینترتیب که برای هر کد رشته محل، ابتدا سهمیه 30 درصدی ایثارگران (ایثارگران 25 درصدی و ایثارگران 5 درصدی) از ظرفیت کسر میشود؛ سپس ظرفیت باقیمانده، بسته به نوع گزینش در هر رشته ( کشوری، بومی استانی، ناحیهای و قطبی) توزیع میشود.
میزان تاثیر هر یک از مناطق 3 گانه در جدول سهمیه مناطق کنکور 1404 مشخص شده است:
نوع سهمیه | درصد تاثیر |
ایثارگران | 30 درصد |
منطقه 1 | 25 درصد |
منطقه 2 | 35 درصد |
منطقه 3 | 40 درصد |
البته میزان سهمیه مناطق در کنکور، برای مناطق محروم بیشتر از استاندارد مشخص شده و بر اساس جدول زیر خواهد بود:
منطقه محروم | شهرها و بخشها | درصد سهمیه اختصاص یافته | توضیحات |
منطقه 3 | استانهای سیستان و بلوچستان، استانهای خراسان جنوبی و شمالی و برخی شهرستانهای کردستان و کرمانشاه | 50% | بالاترین میزان سهمیه برای جبران نابرابریهای آموزشی و ارتقاء شانس قبولی |
بخشهای روستایی | بخشهای روستایی استانهای یزد، نواحی روستایی در استان هرمزگان، برخی از روستاهای استان کهگیلویه و بویراحمد | 40% | سهمیههای مناسب برای ارتقاء دسترسی به فرصتهای آموزشی در مناطق روستایی |
شهرهای مرزی | شهرهای مرزی استان آذربایجان غربی، شهرستانهای مرزی استان ایلام، مناطق مرزی استانهای خوزستان و کرمان | 40% | سهمیههای بالا برای کمک به داوطلبان مناطق مرزی با امکانات محدود |
توصیه میکنیم مقاله تاثیر معدل در کنکور ۱۴۰۴ را نیز مطالعه کنید، تا نسبت به موقعیت خود در کنکور بیشتر آگاه شوید.
نحوه قرار گرفتن استانهای مختلف در سهمیه مناطق
مهمترین عامل در تعیین منطقه داوطلب، محل تحصیل وی در سه سال آخر دوره متوسطه است.
این مناطق بر اساس سطح امکانات آموزشی، رفاهی و اقتصادی به سه دسته تقسیم میشوند. بهعلاوه در این دستهبندی سعی شده برای مناطق روستایی هر استان نیز سهمیههای خاصی در نظر گرفته شود تا داوطلبان این روستاها، شانس بیشتری برای قبولی داشته باشند.
منطقه یک
شامل شهرهای بزرگ و مراکز استانها با امکانات آموزشی بالا و رقابت زیاد است.
استان | شهرها |
تهران | تهران، شمیرانات، ری، پردیس، اسلامشهر |
اصفهان | اصفهان، کاشان، خمینیشهر |
خراسان رضوی | مشهد، نیشابور، سبزوار |
فارس | شیراز، مرودشت، فسا |
آذربایجان شرقی | تبریز، مراغه، سهند |
آذربایجان غربی | ارومیه، خوی، سلماس |
کرمانشاه | کرمانشاه، اسلامآباد غرب، سنقر |
استان | مناطق روستایی |
تهران | روستاهای حومه تهران و شهرستانهای اطراف |
اصفهان | روستاهای نزدیک به اصفهان، زندهرود، فریدن |
خراسان رضوی | روستاهای نزدیک به مشهد، تربت حیدریه، نیشابور |
فارس | روستاهای اطراف شیراز، مرودشت، اقلید |
منطقه دو
شامل شهرهای متوسط و شهرستانها با امکانات آموزشی متوسط است.
استان | شهرها |
مازندران | ساری، بابل، نکا |
قزوین | قزوین، البرز، تاکستان |
مرکزی | اراک، خمین، ساوه |
زنجان | زنجان، خدابنده، ابهر |
یزد | یزد، اردکان، میبد |
همدان | همدان، ملایر، اسدآباد |
کرمان | کرمان، رفسنجان، جیرفت |
بوشهر | بوشهر، دشتستان، گناوه |
سهمیه مناطق در کنکور چند درصد استاستان | مناطق روستایی |
مازندران | روستاهای نزدیک به ساری، بابل، نکا |
قزوین | روستاهای اطراف قزوین، تاکستان، آوج |
مرکزی | روستاهای نزدیک به اراک، ساوه، محلات |
زنجان | روستاهای اطراف زنجان، خدابنده، ابهر |
یزد | روستاهای نزدیک به یزد، اردکان، میبد |
همدان | روستاهای اطراف همدان، ملایر، اسدآباد |
منطقه 3
شامل مناطق محروم و روستایی با امکانات آموزشی کمتر و رقابت پایینتر است.
استان | شهرها |
خوزستان | اهواز، آبادان، دزفول |
لرستان | خرمآباد، بروجرد، کوهدشت |
سیستان و بلوچستان | زاهدان، ایرانشهر، زابل |
چهارمحال و بختیاری | شهرکرد، بروجن، فارسان |
ایلام | ایلام، مهران، درهشهر |
هرمزگان | بندرعباس، میناب، جاسک |
کهگیلویه و بویراحمد | یاسوج، دهدشت، گچساران |
استان | مناطق روستایی |
خوزستان | روستاهای اطراف اهواز، دزفول، آبادان |
لرستان | روستاهای نزدیک به خرمآباد، بروجرد، کوهدشت |
سیستان و بلوچستان | روستاهای اطراف زاهدان، ایرانشهر، زابل |
چهارمحال و بختیاری | روستاهای نزدیک به شهرکرد، بروجن، فارسان |
ایلام | روستاهای اطراف ایلام، مهران، درهشهر |
هرمزگان | روستاهای نزدیک به بندرعباس، میناب، جاسک |
کهگیلویه و بویراحمد | روستاهای اطراف یاسوج، دهدشت، گچساران |
در هفتههای اخیر داوطلبان زیادی به من مراجعه کردند تا با توجه به سهمیه مناطق در کنکور و ترازهای آزمون آزمایشیشان، رتبه احتمالی آنها را تعیین کنم. با توجه به اینکه مقایسه شرایط دانشآموز با داوطلبان سال قبل کمی چالش برانگیز است، به اغلب آنها توصیه کردم برای این کار از پنل تخمین رتبه نوتروفیل کمک بگیرند.
تعهدات پذیرفته شدگان سهمیه های مناطق یک، دو و سه
پذیرفتهشدگان در کنکور سراسری که از سهمیه مناطق یک، دو و سه استفاده میکنند، معمولاً ملزم به انجام تعهداتی هستند. این تعهدات به منظور ایجاد عدالت آموزشی و جبران هزینههای تحصیل در دانشگاههای دولتی در نظر گرفته شده است. در ادامه انواع تعهدات و مدت زمان آنها بررسی میکنیم:
- متداولترین نوع تعهد، خدمت در مناطق محروم یا کمبرخوردار است. مدت زمان این خدمت معمولاً برابر با مدت زمان تحصیل در دانشگاه است.
- دانشجویان پذیرفته شده در دانشگاههای دولتی باید در همین رشته و دانشگاه ادامه تحصیل دهند و در صورت انصراف مجبورند هزینه ترمهای گذرانده را به دانشگاه پرداخت کنند.
- داوطلبان باید طبق تعهدنامهای که در زمان ثبتنام پر میکنند، به تمام قوانین انضباطی و تحصیلی دانشگاه پایبند باشند.
- در اغلب موارد، دانشجویان باید تمام مخارج زندگی، سکونت و تحصیل خود را به عهده بگیرند. البته در برخی مناطق محروم، امتیازات رفاهی بیشتری برای دانشجویان در نظر گرفته شده است.
سهمیه مناطق؛ فرصتی برابر برای همه داوطلبان
سهمیه مناطق در کنکور سراسری، سیستمی است که با هدف ایجاد عدالت آموزشی و فراهم کردن فرصتهای برابر برای داوطلبان در مناطق مختلف کشور طراحی شده است. این سیستم با تقسیمبندی داوطلبان به سه منطقه بر اساس امکانات آموزشی و رقابت، تلاش میکند تا رقابت را بین داوطلبان هر منطقه یکسان کند و شانس قبولی داوطلبان مناطق محروم را افزایش دهد.
بر اساس آخرین مصوبه سازمان سنجش،سهمیه مناطق بر اساس محل تحصیل سه سال آخر تعیین میشود و برای منطقه 3 بیشتر از منطقه 2 و برای منطقه 2، بیشتر از منطقه 1 است.
با توجه به تغییرات متعدد در کنکور 1404 و پیچیدگیهای مصوبههای سازمان سنجش، توصیه میکنیم از مشاوره کنکور نوتروفیل کمک بگیرید تا دچار سردرگمی نشوید. مشاوران نوتروفیل رتبههای برتر آموزش دیدهای هستند که علاوهبر توانایی برنامهریزی و هدایت تحصیلی، آخرین تغییرات کنکور را دنبال کرده و به موقع در اختیار داوطلبان قرار میدهند.
سوالات متداول
سهمیه مناطق در کنکور چند درصد است؟
این سهمیه برای منطقه 3، 40 درصد بوده و منطقه 2 و 1 نیز به ترتیب 35 و 25 درصد است.
کدام منطقه برای قبولی بهتر است؟
به طور کلی، رقابت در منطقه 1 بیشتر و قبولی در این منطقه سختتر است. اما در منطقه 3 سهمیه بیشتری به داوطلبان اختصاص داده شده است.البته این موضوع به رشته مورد نظر و ظرفیت پذیرش آن نیز بستگی دارد.
آیا سهمیه مناطق برای همه رشتهها یکسان است؟
بله، سهمیه مناطق برای همه رشتهها اعمال میشود، اما ظرفیت اختصاص داده شده به هر منطقه در رشتههای مختلف ممکن است متفاوت باشد.