همه داوطلبان به رتبه برتر فکر میکنند و دوست دارند در بهترین دانشگاههای کشور قبول شوند، اما فقط عده کمی از آنها نهایت سعی و تلاش خود را به کار میگیرند. یک جمله معروف میگوید” اغلب مردم 99 درصد کارهای همیشگی را تکرار میکنند؛ اما انتظار دارند تغییرهای بزرگی در زندگی آنها رخ دهد”. این مثال را زدیم تا بهتر درک کنید که برای قرارگرفتن در بهترین نقطه کنکور؛ مجبورید روتین زندگی خود را بهکلی تغییر دهید.
اگر برای شما هم سوال شده “چطور برای کنکور درس بخوانیم که موفق شویم” باید به طور خلاصه بگوییم؛ برنامهریزی منظم و شخصیسازیشده، پیش خوانی، خلاصهنویسی، مرور و جمعبندی، آزمونهای آزمایشی و… مواردی هستند که در مطالعه کنکوری به آن نیاز دارید. همچنین تکنیکهایی مثل هایلایت کردن، استفاده از فلش کارت و تصویرسازی نیز میتوانند برای یادگیری عمیقتر به شما کمک کنند. اگر دوست دارید بیشتر در مورد این تکنیکها و روشهای مطالعه کنکوری بدانید، از صفحه مشاوره کنکور، یک مشاور مناسب انتخاب کنید. این مشاور با رسم یک نقشه راه اختصاصی، شما را به رتبه دلخواهتان خواهد رساند.
چرا روش مطالعه برای کنکور متفاوت است؟ اگر تغییر نکنید میبازید
کنکور یکی از مهمترین آزمونهای زندگی بسیاری از دانشآموزان است که در آن نه تنها دانش و تواناییهای علمی دانشآموزان سنجیده میشود، بلکه آینده و شغل آنها نیز بهشدت تحت تاثیر قرار میگیرد؛ بنابراین، آمادگی لازم و مطالعه صحیح برای کنکور اهمیت بسیار زیادی دارد.
اما چطور برای کنکور درس بخوانیم؟ پیش رفتن بر اساس روال مدرسه ما را به نتیجه میرساند؟ آیا روش مطالعه همه دانشآموزان یکسان است؟ چه تکنیکها و راهکارهایی وجود دارد که میتواند ما را در یادگیری بهتر و موثرتر درسها یاری کند؟
برای رسیدن به پاسخ این سوالات بیاید نگاه جزئیتری روی آزمون سراسری داشته باشیم:
- اولین نکته مهمی که در کنکور باید به آن توجه کنید، تستی بودن سوالات است. یعنی سر جلسه آزمون خبری از پاسخ تشریحی نیست و کسی به روند پاسخگویی شما توجه نمیکند. هر راهحلی که استفاده میکنید در نهایت باید به جواب درست برسید و یکی از 4 گزینه را بهعنوان پاسخ صحیح انتخاب کنید.
- دومین نکته مهم در این آزمون، جامعیت و تنوع موضوعی آن است. همه درسهای تخصصی که در دوران دبیرستان گذرانید به شکل ترکیبی و مفهومی پیش روی شما قرار میگیرد و باید از عهده همه آنها بربیایید.
- مسئله بعدی محدودیت زمانی است که برای شما در نظر گرفته میشود. شما مجبورید همه دانش و توانایی خود را در یک بازه زمانی محدود در معرض نمایش قرار دهید و به پاسخ صحیح برسید.
- در زمان محدود کنکور به حدی باید از نظر ذهنی آماده باشید که بتوانید بعد از پایان یک درس، خیلی سریع روی تستهای درس بعدی تمرکز کنید و پاسخها را از لایههای درونی ذهنتان بیرون بکشید.
میبینید که اغلب این موارد برای شما تازگی دارند و با توجه به اینکه در دوران مدرسه با چنین موقعیتهایی سروکار نداشتید، احساس استرس و اضطراب چندان دور از انتظار نیست. ازاینرو برای مدیریت این استرس نیز مجبورید از روشهای پیشگیرانهای بهره ببرید.
بهترین گزینهای که پیش روی شما قرار دارد این است که به تدریج روشهای مطالعاتی و رفتارهای روزانه خود را تغییر دهید تا به بالاترین آمادگی برسید. اما این تغییر تدریجی نیز کار چندان سادهای نخواهد بود.
بسیاری از داوطلبان دورههای گذشته، استفاده از یک برنامهریزی شخصیسازیشده که به کمک یک مشاور باتجربه طراحی شود و بتواند پاسخگوی همه نیازهای شما باشد را برای این تغییر پیشنهاد میکنند. زیرا برای هر داوطلبی که رویای پیروزی در سر دارد، تغییر امری گریزناپذیر است.
13 مرحله اساسی برای مطالعه کنکوری
با توجه به تاکیدی که روی مطالعه کنکوری داشتیم حالا زمان فهمیدن آن است که چگونه برای کنکور درس بخوانیم. اساتید کنکور معتقدند با رعایت برخی اصول ساده و ایجاد تغییراتی آهسته و پیوسته در روند مطالعه، بهراحتی میتوان به رتبه برتر دست یافت. در ادامه چند روش صحیح مطالعه برای کنکور را معرفی خواهیم کرد.
این روشها بر اساس چندین سال تجربه مشاوران ارشد نوتروفیل و پژوهشهای علمی آنها ارائه شدهاند و اگر به آنها پایبند باشید، میتوانید درسهای خود را به سادهترین و اصولیترین شکل ممکن یاد بگیرید و به رتبه دلخواه خود در کنکور برسید.
1. برنامهریزی دقیق و منظم
یکی از مهمترین عوامل موفقیت در کنکور، برنامهریزی دقیق و منظم است. شما باید با توجه به زمان باقیمانده تا کنکور، هدفهای خود را مشخص کنید و زمانهای مشخصی را برای مطالعه درسهای عمومی و تخصصی اختصاص دهید. برنامهریزی به شما کمک میکند تا اولویتهای خود را بشناسید و مطالب را به ترتیب اهمیتشان مرور کنید.
همچنین، برنامهریزی کنکوری باعث میشود که مطالعهتان را به صورت موازی با درسهای مدرسه انجام دهید و با ایجاد یک تعادل منطقی، هیچ درسی را فراموش نکرده و معدل نهایی خوبی را نیز به دست آورید.
مشاوران نوتروفیل برای برنامهریزی هر داوطلب با کمک یک تقویم زمانبندی شده، به صورت روزانه، هفتگی و ماهانه برنامهای را تنظیم میکنند که انگیزه دانشآموز با تیک زدن اهداف کوتاهمدت حفظ شود و تا آخرین روز به آن پایبند باشد.
البته، برنامهریزی به معنای سختگیری بیش از اندازه نیست و در این مورد نیز باید تعادل را حفظ کرد. شما میتوانید برنامهتان را با توجه به شرایط و نیازهای خود تغییر دهید؛ اما حواستان باشد از انحراف بیش از حد از برنامه خودداری کنید.
یک نکته مهم دیگر در برنامهریزی، اختصاص زمان کافی برای استراحت و تفریح است. شما نباید خود را از لذتهای زندگی محروم کنید و فقط به مطالعه بپردازید. استراحت و تفریح به شما کمک میکند که انرژی و اشتیاق خود را حفظ و از خستگی و افسردگی جلوگیری کنید. پس، در برنامهتان زمانهایی را برای خواب، ورزش، بازی، موسیقی، خانواده و دوستان در نظر بگیرید و از آنها لذت ببرید.یک نکته مهم دیگر در برنامهریزی، اختصاص زمان کافی برای استراحت و تفریح است. شما نباید خود را از لذتهای زندگی محروم کنید و فقط به مطالعه بپردازید. استراحت و تفریح به شما کمک میکند که انرژی و اشتیاق خود را حفظ و از خستگی و افسردگی جلوگیری کنید. پس، در برنامهتان زمانهایی را برای خواب، ورزش، بازی، موسیقی، خانواده و دوستان در نظر بگیرید و از آنها لذت ببرید.
2. پیشخوانی و مطالعه عمیق
پس از اینکه برنامهتان را تنظیم کردید، وقت آن است که به مطالعه درسهای خود بپردازید. اما چگونه میتوانیم درسها را بهتر یاد بگیریم و در ذهنمان ماندگار کنیم؟ برای این منظور، ما به شما دو تکنیک مطالعه را پیشنهاد میکنیم: پیشخوانی و مطالعه عمیق.
- پیش خوانی:
پیشخوانی یعنی قبل از اینکه به مطالعه جزئی و دقیق یک درس بپردازید، ابتدا به صورت سرسری و گذرا متن کتاب درسی را مرور کنید. البته این روش برای درسهایی صدق میکند که بهتازگی در مدرسه یاد گرفتهاید و برای بار اول میخواهید آن را مطالعه کنید.
در این مرحله، شما باید با عنوان درس، تیترها، پاورقیها، تصاویر، جداول، نمودارها و سوالات آشنا شوید. این کار به شما کمک میکند که قسمتهای مهم را از قسمتهای کم اهمیت تشخیص دهید، مطالب سنگین را شناسایی کنید و در نهایت نظم خاصی در ذهن خود ایجاد کرده و با دیدی باز به یادگیری مطلب بپردازید.
- مطالعه عمیق:
بعد از یک پیشخوانی سریع حالا میتوانید با تمرکز بیشتری برای هر مبحث برنامه بریزید و وقت کافی به آن اختصاص دهید. در مطالعه عمیق شما از ابتدای بخش جدید شروع میکنید و خط به خط با کمک روشهای لازم مطلب را به خاطر میسپارید. همچنین در بسیاری از موارد که نیاز دارید باید به مطالب و فصلهای قبل رجوع کنید.
3. استفاده از منابع معتبر و مناسب
انتخاب منابع آموزشی مناسب و معتبر برای هر درس بسیار اهمیت دارد. داشتن منابعی که مطالب را به زبان ساده و قابلفهم ارائه کنند و تمرینهای متنوعی داشته باشند، به دانشآموزان کمک میکند تا به بهترین نتیجه برسند.
بهعلاوه هر داوطلب باید در مرحله اول از منابع مناسب سطح خود استفاده کند تا هم دانش خود را تثبیت کرده باشد و هم انگیزه خود را برای ادامه مسیر از دست ندهد. اما برای مرحله دوم پیشنهاد میکنیم که سراغ منابع سطح بالاتر بروید تا چیزهای بیشتری یاد بگیرید و بتوانید به تستهای سختتر پاسخ دهید.
4. خلاصه نویسی و نکته برداری
این تکنیک به شما کمک میکند که مطالب را به زبان خودتان بنویسید و از حفظ کردن جلوگیری کنید. شما میتوانید از حاشیهنویسی، جدولسازی، رسم نمودار و شکل یا هر روش دیگری که برایتان مناسب است برای خلاصهنویسی کمک بگیرید تا در روزها و هفتههای پایانی در کمترین زمان ممکن بتوانید محتوای کتابها را مرور کنید.
بهعلاوه خلاصهنویسی به شما کمک میکند که مفاهیم را بهتر درک و در ذهنتان ثبت کنید و با یادداشتبرداری از مطالبی که خواندید، حواس چندگانه خود را درگیر کرده و این مطالب را راحتتر به حافظه بلندمدت بسپارید. اما فراموش نکنید که خلاصهبرداری نیز قواعدی دارد و نباید وسواس به خرج دهید:
- انتخاب موضوعات اصلی و مهم: هنگام خلاصهنویسی یا نکتهبرداری، از اهمیت انتخاب موضوعات اصلی و مهم آگاه باشید. تمرکز بر مطالب کلیدی که احتمالاً در آزمون مورد توجه طراحان کنکور قرار میگیرند، بسیار حیاتی است.
- استفاده از زبان ساده و مختصر: در هنگام نکتهبرداری یا خلاصهنویسی، از جملات کوتاه و واضح استفاده کنید. جلوگیری از تکرار و استفاده از زبان ساده و قابلفهم به شما کمک میکند تا اطلاعات را بهراحتی درک کنید.
- استفاده از ساختار منطقی: رعایت ترتیب و ساختار منطقی برای ثبت اطلاعات در خلاصه یا نکتهبرداری بسیار مهم است. بهتر است اطلاعات را به ترتیب مهمترین موضوعات و مفاهیم ارائه دهید.
- استفاده از نمادها و اشکال: گاهی یک تصویر از هزار جمله گویاتر است. استفاده از نمادها، اختصارات و نمودارها میتواند فرآیند نکتهبرداری را تسریع کند و اطلاعات را به شکل موثرتری ارائه دهد. همچنین رمزگذاری و استفاده از جملات جذاب برای انتقال حجم زیادی از مطالب میتواند مفید باشد.
5. مطالعه سیستماتیک و متعهدانه
برای آنکه دقیقا پاسخ سوال چطور کنکوری درس بخوانیم؟ را درک کرده باشید باید بدانید؛ کنکور مثل دو ماراتون است نه دو سرعت و دانشآموزان باید به صورت متعهد و مداوم به مطالعه بپردازند. به این معنا که با تعیین زمانهای مشخص برای مطالعه و رعایت آنها، یک روتین ثابت را رعایت کنید. بهاینترتیب بعد از مدتی میبیند که با این حرکات آهسته و تدریجی، به دستاوردهای بزرگی خواهید رسید و روی حجم عظیمی از مطالب تسلط دارید.
6. مرور دورهای
در مدت زمانی که بهعنوان مشاور کنکور فعالیت کردم متوجه شدم که مرور دورهای مطالب کنکور یکی از اساسیترین راهها برای آمادگی بهتر هر داوطلبی است. زیرا به شما کمک میکند تا اطلاعات را تثبیت کرده و از فراموشی مطالب جلوگیری نمایید. در این بین نیز سعی کردم با استخراج مهمترین نکاتی که برای مرور تاثیرگذار باید رعایت کنید به شما کمک کنم تا در زمان و انرژی خود صرفهجویی کنید. موارد زیر نکاتی هستند که اغلب رتبههای برتر سالهای گذشته کنکور در مرورهای خود رعایت کردهاند:
- قبل از شروع به مرور دورهای مطالب، بهتر است یک برنامهریزی دقیق داشته باشید. مشخص کنید که کدام موضوعات و درسها نیاز به مرور دارند و زمان مورد نیاز برای هر کدام را نیز در نظر بگیرید.
- برخی تکنیکهای مرور مطالب مانند نوشتن یا تدریس مطالب به دیگران، استفاده از نمودارها و شکلهای مرتبط، حفظ فلش کارتها و مرور تستهای مربوط به موضوعات میتواند به شما کمک کند تا به خوبی اطلاعات را به یاد بیاورید.
- مرور دورهای مطالب باید به صورت منظم و پیوسته انجام شود. بهتر است پایان هر روز، هر هفته یا دو هفته و در نهایت هر چهل روز را برای مرور مطالب اختصاص دهید و نظم و انضباط را در این فرآیند جدی بگیرید. زیرا این مرور میتواند تاثیر مطالعه شما را چند برابر کند یا همه زحمات شما را به باد دهد. مثلا در مقاله روش مطالعه زیست گفتیم که اگر نکات مربوط به این درس را به طور منظم تمرین و تکرار نکرده و به صورت مفهومی و ترکیبی تست نزنید، احتمالا پاسخ دادن به سوالات سطح بالای زیست به حداقل میرسد.
- در مرور مطالب، از منابع متنوعی مانند کتابها، جزوات، منابع آنلاین و سایر منابع مرتبط استفاده نمایید تا اطلاعات را از زوایای مختلف ببینید و در ذهنتان تثبیت کنید.
- استفاده از سوالات کنکورهای گذشته برای مرور مطالب بسیار موثر است. با حل این سوالات، میتوانید مهارتهای خود را در مواجهه با سوالات و مسائل مختلف تقویت کنید.
با انجام این مراحل و رعایت نکات مربوطه، هر داوطلبی میتواند به بهترین شکل ممکن از فرآیند مرور دورهای مطالب استفاده کند و آمادگی بهتری برای آزمون کنکور داشته باشد.
7. استفاده از روشهای فعال یادگیری
استفاده از روشهایی مانند حل تمرینها، توضیح مفاهیم به دیگران، تدریس به خود و استفاده از نمونه سوالات و تستهای متنوع، به دانشآموزان کمک میکند تا مطالب را بهتر یاد بگیرند و مفاهیم را درک کنند.
8. مراجعه به مشاوران تحصیلی
دانشآموزان میتوانند از خدمات مشاوره تحصیلی که موسسات معتبری مثل نوتروفیل فراهم کردهاند، استفاده کنند تا بهترین راهنماییها در مسیر درست تحصیلی و تصمیمگیریهای مهم مانند انتخاب رشته و دانشگاه را برای خود داشته باشند.
9. کلاسهای آموزشی و کارگاههای تقویتی
شرکت در کلاسهای آموزشی و کارگاههای تقویتی به دانشآموزان کمک میکند تا با توجه به راهنمایی اساتید بتوانند در مسیر درست حرکت کرده و بهترین نتیجه را به دست آورند.
10. حل تستهای کنکور سالهای اخیر
شما باید تستهای کنکور سالهای اخیر را حل کنید تا با نوع سوالات، میزان سختی و زمانبندی آنها آشنا شوید. حل تستها به شما کمک میکند که نقاط ضعف و قوت خود را بشناسید و خودتان را ارزیابی کنید.
11. افزایش سرعت تستزنی
تستهای زماندار بهترین راهی هستند که میتوانید سرعت تستزنی خود را افزایش دهید. بهاینترتیب بهراحتی قادر خواهید بود در زمان محدود کنکور، از عهده تعداد بیشتری از سوالات بر بیایید.
12. آزمونهای آزمایشی را جدی بگیرید
در حقیقت آزمونهای آزمایشی طراحی شدهاند تا شما بتوانید عیار خود را بسنجید. به کمک این آزمونها بهراحتی متوجه میشوید در مسیر درست قرار دارید و تلاشهای شما در جهت صحیحی انجام میشوند یا خیر. اگر علاوه بر آزمونهای مختلف در آزمونهای شخصیسازی شدهای که نوتروفیل برای دانشآموزان خود طراحی کرده شرکت کنید میتوانید در حداقل زمان ممکن به کم و کاستیهای برنامه خود پی ببرید و به کمک مشاور برای رفع و اصلاح آن اقدام کنید.
13. هفتههای آخر را به جمعبندی اختصاص دهید
یک قانون مهمی در مطالعه کنکوری وجود دارد که هر چه به کنکور نزدیکتر میشوید باید زمان کمتری را به یادگیری مطالب جدید اختصاص دهید و بیشتر درگیر مرور و جمعبندی چیزهایی باشید که تا اینجا خواندید. با این کار هم به حافظه بلندمدت خود کمک میکنید که روی دادههای قبلی مسلط شود و هم اعتمادبهنفستان را تقویت میکنید.
4 تکنیک عالی برای حفظ مطالب کنکور
بعد از اینکه فهمیدید چطور برای کنکور درس بخوانیم جا دارد کمی هم راجع به تکنیکهای یادگیری معروف جهان حرف بزنیم. 4 مورد زیر جزو روشهایی هستند که بسیاری از اساتید برجسته کنکور به دانشآموزان خود توصیه میکنند:
- تکنیک برجستهسازی که شامل انتخاب و رنگآمیزی (هایلایت) نکات مهم و کلیدی متن است.
- خلاصهنویسی و تهیه فلش کارت دستی که شامل بازنویسی مطالب با زبان خودتان و به صورت کوتاه و مفید است.
- روش لایتنر که شامل کارتهایی است که روی آنها سوالات و پاسخهای مربوط به مطالب نوشته میشود و با فاصلههای زمانی مشخص باید مرور کنید.
- استفاده از تکنیک تصویرسازی و داستانسرایی است. در این روش با تبدیل مطالب به تصاویر ذهنی، به خاطر سپردن آنها را آسانتر خواهید کرد.
از مشاوران نوتروفیل برای یادگیری روشهای مطالعه کنکوری کمک بگیرید
همانطور که گفتیم؛ آزمون سراسری کنکور تفاوت زیادی با مدرسه دارد و به همین دلیل شما مجبورید از روشهای منحصربهفردی برای موفقیت استفاده کنید. در این مقاله سعی کردیم با توضیح بسیاری از روشهای مهم که بدانید چگونه کنکوری درس بخوانیم، به شما کمک کنیم تا با قرار گرفتن در صحیحترین مسیر ممکن، کمترین هزینه را بپردازید.
البته اینها فقط چند تکنیک مطالعه برای کنکور هستند که میتوانید از آنها استفاده کنید. لازم است بدانید هر یک از این روشها ممکن است برای برخی داوطلبان کارایی داشته باشد. تکنیکهای دیگری نیز وجود دارند که میتوانید با جستجوی بیشتر در منابع مختلف به آنها دسترسی پیدا کنید. اما اگر قصد دارید با یک برنامهریزی شخصیسازیشده پیش بروید و از بهترین روشهای مطالعه کنکوری آگاه شوید، نوتروفیل اینجاست تا با مشاورانی که این مسیر را به سلامت طی کردهاند و به رتبههای رسیدهاند به شما کمک کند.
سوالات متداول
چطور در دوران کنکور انگیزه خود را برای ادامه حفظ کنیم؟
اگر هدف گذاری کرده باشید و بر اساس یک اولویتبندی و برنامهریزی صحیح پیش رفته بروید، میتوانید با انرژی بیشتری این مسیر را به پایان برسانید.
آیا برای کنکور باید مطالعه تشریحی را به طور کل کنار گذاشت؟
خیر بلکه باید در ابتدا به صورت تشریحی مطالعه کنید و تست بزنید و کمکم آمادگی ذهن خود را برای سوالات تستی بالا ببرید.
از چه زمانی باید جمعبندی را شروع کنیم؟
این زمان برای دانشآموزان و بچههای کنکور متفاوت است. همچنین اولویتبندی داوطلبان سطح بالا با سطح پایین فرق دارد. پس بهتر است هر داوطلب بر اساس شرایط خود از مشاورش بخواهد که بهترین زمان برای جمعبندی را تعیین کند.