مهندسی اپتیک و لیزر از جمله رشته‌های زیر مجموعه علوم ریاضی است که در چند سال اخیر به محبوبیت چشم‌گیری در بین داوطلبان متقاضی کنکور ریاضی برخوردار شده است. رشته مهندسی اپتیک و لیزر، در واقع شاخه‌ای از علم فیزیک است که به بررسی رفتار و خواص نور مرئی، مادون قرمز و فرابنفش می‌پردازد.
اگر بخواهیم در یک جمله به معرفی رشته مهندسی اپتیک و لیزر بپردازیم، باید بیان کنیم که این رشته به مطالعه خواص نور در حوزه مهندسی می‌پردازد. ما در این مقاله قصد داریم به معرفی رشته مهندسی اپتیک و لیزر، واحدهای درسی این رشته، درآمد و بازار کار رشته مهندسی لیزر و اپتیک و هر آنچه که لازم است در مورد این رشته بدانید. اگر نیاز به اطلاعات بیشتر در این زمینه دارید و نیاز به راهنما و یا مشاوره کنکور ریاضی دارید بر روی لینک کلیک کنید.
معرفی رشته مهندسی اپتیک و لیزر
لیزر یکی از جذاب‌ترین اختراعات سده اخیر است که به علت خواص متمایز و نقش به سزایی که در گسترش و توسعه توليدات صنعتي، پيشرفت صنعت پزشکی و البته چاپ دارد. در این رشته دانشجویان با انواع اپتیک و لیزر، کاربردهای آن‌ها در صنایع مختلف، اسپکتروسکوپی لیزری، فناوری ساخت قطعات اپتیکی و سایر موارد اینچنینی آشنا می‌شوند. فارغ التحصیلان این رشته پس از اتمام تحصیلات خود باید قادر به طراحی و ساخت وسایل اپتیکی و لیزری مورد نیاز در زمینه‌ها و صنایع مختلف باشند.
برای قبولی در این رشته داوطلبان باید در کنکور سراسری نمره خوبی در دروس ریاضی، فیزیک و شیمی کسب کنند. برای تخمین رتبه با معدل می‌توانید به بخش تخمین رتبه نوتروفیل سایت مراجعه کنید.
وظایف یک مهندس اپتیک و لیزر
دانش آموختگان رشته مهندسی اپتیک و لیزر متناسب با حوزه کاری خود وظایف گوناگون و متنوعی در صنایع مختلفی که در آن‌ها مشغول به فعالیت هستند، را بر عهده دارند. ما در این بخش قصد داریم به معرفی وظایف مشترکی که مهندسان اپتیک و لیزر در صنایع بر عهده دارند، بپردازیم.
- تحقیق و پژوهش در حوزه‌های اپتو الکتریک، لیزر و اپتیک
- اجرای طرح‌های کاربردی لیزر و اپتیک در حوزه‌های مختلف اعم از ساخت دستگاه‌های فاصله یاب، لیزر درمانی، جوشکاری و غیره.
- شناسایی نحوه راه اندازی و استفاده از سیستم‌هایی که تجهیزات اپتو الکتریکی، اپتیکی و لیزری در آن‌ها تعبیه شده است.
- کنترل کیفیت روش‌ها و فناوری‌های به کار برده شده در صنایعی مختلفی که از لیزر و اپتیک استفاده می‌کنند.
- نگهداری، تعمیر و حتی طراحی سیستم‌ها و تجهیزات اپتیکی، لیزری و اپتو الکتریکی
- مشارکت در پروژه‌های مختلف علمی-پژوهشی در زمینه علم لیزر و اپتیک
- کدگذاری، گردآوری، جدول بندی، دسته بندی، محاسبه، بازرسی و تعیین صحت اطلاعات حاصل از فعالیت‌ها و پژوهش‌های حوزه لیزر و اپتیک
- تحلیل عملکرد سیستم یا نیازهای عملیاتی مختلف
- بازرسی فنی، کنترل و نظارت بر سرویس‌‍‍های عیب یابی، سرهم بندی، اصطلاحاً پیاده کردن و همچنین تنظیم تجهیزات و ماشین‌آلات لیزری و اپتیکی
چه درس هایی از دوره دبیرستان در رشته مهندسی اپتیک و لیزر کاربردی تر هستند؟
رشته مهندسی اپتیک و لیزر در زیر مجموعه یک گروه آزمایشی ریاضی-فیزیک قرار دارد و برای قبولی در این رشته داوطلب باید بر مباحث دروس فیزیک و ریاضی به خوبی مسلط باشد. ضرایب دروس اختصاصی در کنکور برای قبولی در رشته مهندسی اپتیک و لیزر عبارتند از:
- درس فیزیک با ضریب 3
- درس شیمی با ضریب 2
- درس ریاضی با ضریب 4
دروس رشته مهندسی اپتیک و لیزر در دوره کارشناسی (به همراه جدول)
پس از پذیرش دانشجویان در رشته دانشگاهی مهندسی اپتیک و لیزر، دانشجویان برای اخذ مدرک کارشناسی این رشته تحصیلی موظف به گذراندن ۱۴۰ واحد درسی هستند. مانند اغلب رشته‌ها، دانشجویان در دوره کارشناسی باید این واحدهای درسی را طی ۴ سال یا ۸ ترم بگذرانند. این واحدهای درسی شامل ۲۰ واحد دروس عمومی، ۲۶ واحد دروس پایه، ۶۱ واحد دروس اصلی، ۲۱ واحد دروس تخصصی و ۱۲ واحد نیز دروس اختیاری است. در ادامه این بخش به معرفی واحدهای درسی این رشته خواهیم پرداخت.
| واحدها | دروس |
| عمومی | مبانی نظری اسلام، ادبیات فارسی، اخلاق اسلامی، زبان عمومی، انقلاب اسلامی، تربیت بدنی 1، تاریخ و تمدن اسلامی، تربیت بدنی 2، آشنایی با منابع اسلامی |
| تخصصی | لیزرهای گازی، لیزرهای جامدی، لیزرهای مایع، اپتیک تصویربرداری، اپتیک لیزرهای پزشکی، اپتیک لیزرهای صنعتی. |
| اصلی | اپتیک فیزیکی، اپتیک هندسی، اپتیک نوری، لیزر،فیزیک لیزر، اپتیک پزشکی، اپتیک صنعتی، اپتیک اپتوالکترونیکی. |
بازار کار رشته مهندسی اپتیک و لیزر+ آینده شغلی
همانطور که پیش از این نیز اشاره کردیم، در سال‌های اخیر و همزمان با رشد جهانی استفاده از لیزر در صنایع مختلف، این رشته با محبوبیت فراوانی از جانب دانشجویان مواجه شده است. به همین دلیل، میتوان به بازار کار و آینده شغلی این رشته امیدوار بود.
در حقیقت، این رشته در سال‌های اخیر با تحول و توسعه تکنولوژی‌های نوین پیشرفت زیادی داشته و به همین دلیل، از بازار کار نسبتاً خوبی نیز برخوردار شده است. دانش آموختگان رشته مهندسی اپتیک و لیزر می‌توانند به عنوان مهندس اپتیک و لیزر در قسمت‌های مختلف صنایع پزشکی، صنعتی و غیره جذب و مشغول به فعالیت شوند.
در ادامه به چند نمونه از موقعیت‌های شغلی که فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند در آن‌ها فعالیت کنند، خواهیم پرداخت.
- مراکز تحقیقاتی صنعتی دایر در کارخانه‌های بزرگ
- مراکز تحقیقاتی وزارت بهداشت
- سازمان انرژی اتمی
- صنایع نظامی
- بیمارستان‌ها و مراکز درمانی مجهز به دستگاه‌های لیزر و اپتیک
- مراکز تحقیقاتی وزارت ارتباطات
- موسساتی مانند مرکز علوم و فنون لیزر ایران
درآمد رشته مهندسی اپتیک و لیزر
به علت آینده درخشان و بازار کار گسترده‌ای که میتوان برای رشته مهندسی اپتیک و لیزر مشاهده و پیش بینی کرد، میتوان انتظار درآمدی بالا برای افراد شاغل در این حوزه نیز داشت. البته باید به این نکته بسیار مهم توجه داشته باشید که میزان حقوق افراد فعال در این زمینه بسته به شرایط جامعه و محیط کاری با یکدیگر متفاوت خواهد بود.
همچنین، شایان ذکر است که حداقل حقوق پایه برای یک مهندسان پایه معادل با حقوق وزارت کار و میانگین درآمد و حقوق ماهانه یک تکنسین و کاردان فنی نور عموماً بیشتر از حقوق وزارت کار است.
شرایط ادامه تحصیل فارغ التحصیلان رشته مهندسی اپتیک و لیزر+ گرایش های کارشناسی ارشد
رشته مهندسی اپتیک و لیزر در داخل کشور در سه مقطع لیسانس، فوق لیسانس و دکترا ارائه می‌شود. دانشجویان پس از گذراندن مقطع لیسانس، می‌توانند با شرکت در کنکور کارشناسی ارشد و کسب رتبه لازم در یکی از گرایش‌های این رشته به ادامه تحصیل بپردازند.
رشته مهندسی اپتیک و لیزر برای مهاجرت مناسب است؟
بله، رشته مهندسی اپتیک از جمله رشته‌های مهندسی است که در خارج از کشور نیز با استقبال و محبوبیت خوبی مواجه شده است. از بهترین دانشگاه‌های رشته مهندسی اپتیک و لیزر در جهان میتوان به موارد بیان شده در زیر اشاره کرد.
- دانشگاه روچستر
- دانشگاه فلوریدا مرکزی
- موسسه فناوری رز-هولمن
- دانشگاه دیتون
رشته مهندسی اپتیک و لیزر مناسب چه کسانی است؟ (بررسی توانایی های لازم)
افراد موفق و فعال که در حوزه مهندسی لیزر و اپتیک فعالیت می‌کنند باید دارای ویژگی‌ها و توانایی‌های خاصی باشند. برخی از این ویژگی‌ها عبارتند از:
- مهندسین لیزر و اپتیک جهت فعالیت و اشتغال در رشته اپتیک و لیزر به مهارت بالایی در دروس فیزیک، ریاضی و همچنین مهارت‌های لازم برای حل مسائل نیاز دارند.
- مهندسی اپتیک و لیزر باید نسبت به یک یا چند ابزار طراحی / آنالیز نوری مثل Zemax یا Trace Pro تسلط کافی داشته باشند.
- آن‌ها باید بتوانند از تجهیزات علمی متفاوتی مانند طیف سنج و کالری سنج استفاده کنند.
- از آنجایی که کار با بعضی از این تجهیزات به مهارت دستی بالایی نیز نیاز دارد، در نتیجه باید تمرکز بالایی داشته باشند.
لیست دانشگاه های ارائه دهنده رشته مهندسی اپتیک و لیزر
همانطور که پیش از نیز گفتیم، رشته مهندسی اپتیک و لیزر در دانشگاه‌های داخل کشور در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا دانشجو می‌پذیرد. برخی از دانشگاه‌های که این رشته را ارائه می‌کنند، شامل موارد بیان شده در زیر هستند.
- دانشگاه صنعتی مالک اشتر
- دانشگاه شهید باهنر – کرمان
- دانشگاه صنعتی ارومیه
- دانشگاه بناب
- دانشگاه غیرانتفاعی خیام – مشهد
سخن پایانی
ما در این مقاله سعی کردم به معرفی رشته مهندسی اپتیک و لیزر به عنوان یک رشته نسبتا جدید از رشته های ریاضی فیزیک بپردازیم. اگر شما نیز در این مورد اطلاعات و یا سوالی دارید، لطفاً در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید. مشاوران ما در سریع‌ترین زمان ممکن به شما پاسخ خواهند داد.
سوالات متداول
آینده شغلی رشته مهندسی اپتیک و لیزر در داخل کشور چگونه است؟
آینده شغلی رشته مهندسی اپتیک و لیزر در داخل کشور بسیار مطلوب و روشن است. در واقع، با پیشرفت فناوری، استفاده از تجهیزات اپتیکی و لیزری در صنایع مختلف افزایش یافته است.
درآمد مهندسان اپتیک و لیزر چقدر است؟
درآمد مهندسان اپتیک و لیزر، بسته به میزان تجربه و مهارت آن‌ها، متفاوت خواهد بود. به طور کلی اما درآمد مهندسان اپتیک و لیزر حاذق در ایران، نسبتاً خوب است.
التحصیل در رشته مهندسی اپتیک و لیزر چندین سال به طول می‌کشد؟
طول تحصیل در این رشته و در دوره کارشناسی مانند سایر رشته‌های دیگر 4 سال تحصیلی معادل 8 ترم طول خواهد کشید.
