پرتو درمانی یکی از پرطرفدارترین رشته‌های علوم تجربی است که برای ادامه تحصیل در این رشته باید به شناخت درست و کاملی از آن برسید. این کار به شما کمک میکند تا در مسیری قدم بردارید که به آن علاقه دارید و می‌توانید به‌راحتی با سختی‌ها و چالش‌های آن روبه‌رو شوید. رشته پرتودرمانی از شاخه‌های مهم علوم پزشکی است که با تکنیک‌های علمی و با استفاده از پرتوهای یونیزان توانسته تحول بزرگ و چشم‌گیری در درمان انواع بیماری‌ها به‌ویژه سرطان‌ها ایجاد کند. رادیوتراپیست‌ها با تسلط بر نحوه استفاده از دستگاه‌ها و تجهیزات درمانی، از اشعه‌ها و پرتوها برای معالجه بیماران کمک می‌گیرند. اگر در بین گزینه‌های تحصیلی پیش‌روی خود به فکر انتخاب رشته پرتودرمانی هستید، این مطلب راهنمای مناسبی برای معرفی رشته رادیوتراپی محسوب می‌شود.
معرفی رشته پرتودرمانی، معایب و مزایا آن
در معرفی رشته پرتو درمانی، باید در اولین قدم بدانید که ماهیت این رشته چیست و چه معایب و مزایایی دارد، تا به این شکل بتوانید انتخابی آگاهانه داشته باشید. شما با تحصیل در این رشته، دانش لازم برای استفاده از تکنیک‌های پرتودرمانی، شیمی درمانی و قوانین مربوط به آن را کسب خواهید کرد.
از آنجایی که برای انتخاب رشته دانشگاهی در گروه علوم تجربی، گزینه‌های متنوع و بی‌شماری وجود دارد و هرکدام از آن‌ها مسیر شغلی شما در آینده را تحت تاثیر قرار می‌دهند، توصیه می‌شود با مراجعه به مقاله راهنمای جامع رشته های تجربی در کنکور 1403، انتخاب‌های گسترده‌ای که پیش‌روی شما قرار دارد را به‌طور دقیق مطالعه کنید.
در معرفی رشته پرطرفدار و جذاب پرتودرمانی نباید از مزایا و معایب مهم و اصلی آن غافل شوید. از مزایایی که این حوزه تخصصی نسبت به دیگر رشته‌های علوم تجربی دارد این است که شما با حجم بالایی از بیماران در ارتباط نیستید و همچنین در محیطی عاری از بیماری‌های عفونی فعالیت خواهید داشت. اما درعین حال، مهم‌ترین معایب رشته پرتو درمانی این است که درحین کار با پرتوها و اشعه‌های خطرناک سروکار دارید که ممکن است در درازمدت شما را با مشکلاتی مواجه کند.
وظایف رادیوتراپیست
یکی دیگر از مهم‌ترین مواردی که باید درباره رشته پرتو درمانی بدانید، وظایف شغلی شما به‌عنوان یک رادیوتراپیست است. پس از پایان تحصیلات دانشگاهی خود در این رشته، شما یک رادیوتراپیست یا پرتودرمانگر خواهید بود که بر نحوه کار با دستگاه‌هایی که با ساطع کردن اشعه به بهبود، توانبخشی و معالجه بیماران کمک می‌کنند، مسلط هستید. مهم‌ترین وظایف رادیوتراپیست به شرح زیر است:
- تسلط بر نحوه قرارگیری صحیح بیمار برای دریافت اشعه
- رعایت نکات مربوط به حفاظت از پرتوها و دیگر نکات بهداشتی
- تسلط کامل و همه جانبه بر نحوه استفاده از دستگاه‌ها و تجهیزات درمانی
- کنترل و بررسی مداوم تجهیزات و دستگاه‌ها به‌منظور اطمینان از سلامت آن‌ها
- تسلط کامل بر نحوه تولید پرتوها، اصول و قوانین مربوط به آن
- تسلط بر روش‌های مختلف پرتودرمانی
- تسلط بر روش‌های درمان و کنترل تومورهای مختلف و همچنین روش‌های پیش گیرنده پرتودرمانی
- داشتن تخصص در زمینه تعیین ناحیه دقیق برای درمان
چه درس هایی از دوره دبیرستان در رشته پرتودرمانی کاربردی تر هستند؟
دانش‌آموزانی که در گروه علوم تجربی مشغول به تحصیل هستند و برای کنکور آماده می‌شوند، باید برروی دروس مهمی که ضریب بالا و تاثیرگذار دارند، تمرکز بیشتری داشته باشند. رشته تخصص پرتودرمانی نیز از این قاعده مستثنی نیست و باید برای کسب رتبه عالی در این رشته، باید درس‌های زیست‌شناسی، شیمی، فیزیک، ریاضی و زمین‌شناسی(به ترتیب الویت) را جدی بگیرید. در این میان نباید از اهمیت بالای دو درس زیست‌شناسی و فیزیک در قبولی رشته دانشگاهی پرتودرمانی، غافل شوید.
میزان تسلط شما در این دروس و درصدهایی که در کنکور برای هرکدام از آن‌ها کسب می‌کنید، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. به همین دلیل توصیه می‌شود برای زمان‌بندی دقیق درس خواندن و آشنایی با نحوه صحیح مطالعه و تست‌زنی، حتما از کمک و همراهی مشاوره کنکور تجربی بهره‌مند شوید.
دروس رشته پرتودرمانی در دوره کارشناسی
در مقطع کارشناسی رشته جذاب پرتودرمانی، شما در طی 4 سال تحصیلی باید 130 واحد را آموزش ببینید. تعداد واحدهایی که در درس‌های رشته دانشگاهی پرتو درمانی پشت‌سر می‌گذارید به شرح زیر است:
- دروس عمومی: 22 واحد
- دروس پایه و تخصصی: 84 واحد
- کارآموزی: 24 واحد
جدول زیر شامل درس های رشته پرتو درمانی در مقطع کارشناسی است:
| دروس پایه | دروس اختصاصی |
| آناتومی سیستم‌های بدن، فیزیک عمومی، فیزیولوژی انسانی، بافت شناسی، اصطلاحات و کلیات پزشکی، کمک‌های اولیه و مراقبت از بیمار، آسیب شناسی، جنبه‌های اخلاقی و قانونی،کامپیوتر، پاتولوژی عمومی، ریاضیات، بهداشت عمومی در بخش پرتودرمانی | فیزیک تشعشع، تکنیک‌های رادیوتراپی، تکنیک‌های پزشکی هسته‌ای، رادیوبیولوژی پرتودرمانی، آناتومی سطحی بدن، کارورزی، دستگاه‌های رادیوتراپی، تکنیک‌های ویژه درمانی، کارآموزی بیمارستان، اصول محاسبات و نقشه‌های درمانی در رادیوتراپی، حفاظت روانشناسی بیماران سرطانی، پاتولوژی بیماری‌های بدخیم، دوزیمتری، کنترل کیفی، توپوگرافی سطحی و عمقی، مبانی انکولوژی، روش تحقیق، کاربردهای بالینی پرتودرمانی 1 و 2 ، انکولوژی اطفال، امنیت و سلامت، روش‌های تصویر برداری پزشکی، دوزیمتری کلینیک، رادیوبیولوژی، طرح درمان روش‌های نوین پرتو درمانی، زبان تخصصی، سیمولیشن و لوکالیزاسیون، ارزیابی کلیشه‌های تصویر برداری، تکنیک‌های براکی تراپی، سایر روش‌های درمانی غیر پرتودرمانی، روند درمان و مراقبت‌های لازم در بیماران سرطانی، مدلینگ |
بازار کار رشته پرتودرمانی و آینده شغلی آن
این موضوع که بازار کار رشته پرتو درمانی چیست، از مهم‌ترین مواردی است که باید هنگام انتخاب رشته، از آن مطلع باشید. خوشبختانه این رشته دانشگاهی، دارای موقعیت‌های شغلی و بازارکار خوبی است که امنیت شغلی شما در آینده را تضمین میکند. برای اطلاع از اینده شغلی رشته پرتو درمانی، درکنار وظایفی که پیش‌تر به آن‌ها اشاره شد، باید بدانید که رادیوتراپیست‌ها در این مراکز مشغول به کار هستند:
- کلینیک‌ها
- مراکز تحقیقاتی
- مراکز پرتودرمانی در بیمارستان‌ها
- درمانگاه‌های پرتودرمانی
علاوه بر موارد ذکر شده، شما می‌توانید در روند کار خود و با داشتن سرمایه و بودجه کافی، کلینیک تخصصی و اختصاصی خود را تاسیس و درکنار دیگر پزشکان به بیماران خدمت‌رسانی کنید.
درآمد رشته پرتودرمانی
این سوال که درامد رشته پرتو درمانی خوب است یا نه، دغدغه‌ای است که ذهن اکثر علاقه‌مندان به این رشته تحصیلی را به خود مشغول کرده است. خبر خوب این است که درآمدی که از فعالیت در حوزه پرتودرمانی دریافت خواهید کرد در زمره حقوق‌های بسیار عالی قرار دارد. البته باید این نکته را نیز درنظر داشته باشید که بسته به فاکتورهایی مانند موقعیت جغرافیایی، محل کار، مهارت و توانایی‌تان و همچنین تعداد بیماران، درآمد شما متفاوت خواهد بود. به‌عنوان مثال، درآمد شما در کلینیک اختصاصی‌تان بسیار بیشتر از زمانی خواهد بود که در مراکزی مانند بیمارستان‌ها مشغول به‌کار هستید.
اگر در انتخاب رشته تحصیلی در زیرگروه علوم تجربی به درآمد توجه زیادی دارید و این فاکتور در انتخاب رشته تحصیلی‌تان نقش پررنگی ایفا میکند، بهتر است پیش از تصمیم‌گیری برای انتخاب رشته با پردرآمدترین رشته های تجربی آشنا شوید و به این شکل در مسیری قدم بردارید که با الویت‌های شما همخوانی بیشتری دارد.
شرایط ادامه تحصیل فارغ التحصیلان رشته پرتودرمانی
شرایط ادامه تحصیل در رشته پرتو درمانی در ایران به‌گونه‌ای است که می‌توانید تا مقطع کارشناسی ارشد، ادامه تحصیل بدهید؛ چراکه امکان تحصیل در مقطع دکتری این رشته در کشور وجود ندارد. بسیاری از کسانی که می‌خواهند بعد از کارشناسی ارشد، مقاطع تحصیلی بالاتر را پیگیری کنند، در دانشگاه‌های دیگر کشورها به تحصیل می‌پردازند.
گرایش های کارشناسی ارشد رشته پرتودرمانی
پس از اتمام مقطع کارشناسی پرتودرمانی می‌توانید برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد آماده شوید. برای این منظور باید یکی از گرایش‌های کارشناسی ارشد که علاقه بیشتری به آن دارید را انتخاب کنید. بنابراین در معرفی رشته دانشگاهی رادیوتراپی و فرصت‌های تحصیلی آن، باید با گرایش‌های تخصصی که پیش‌روی شما قرار دارد نیز آشنا باشید، ازجمله:
- مهندسی پزشکی
- زیست فناوری پزشکی
- انفورماتیک پزشکی
- نانوتکنولوژی پزشکی
- ارزیابی فناوری سلامت
- مدیریت خدمات بهداشتی درمانی
- رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی
- رفاه اجتماعی
- اقتصاد بهداشت آمار زیستی
- رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی
- فناوری اطلاعات سلامت
- اپیدمیولوژی
- کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی
- فیزیک پزشکی
- تاریخ علوم پزشکی
- آموزش پزشکی
- مدیریت برنامه‌ریزی الکترونیکی در علوم پزشکی
- فناوری تصویربرداری پزشکی
- علوم داروهای پرتوزا
رشته پرتودرمانی برای مهاجرت مناسب است؟
همان‌طور که در بررسی رشته پرتو درمانی و شرایط ادامه تحصیل در این حوزه اشاره شد، شما برای تحصیل در مقطع دکتری مجبور خواهید بود تا برای پذیرش در دانشگاه‌های دیگر کشورها تلاش کنید. در این میان برخی از فارغ‌التحصیلان به فکر مهاجرت به کشورهای دیگر هستند تا به این شکل موقعیت کاری و تخصصی خود را ارتقا دهند. خوشبختانه رشته علوم پرتو درمانی بازار کاری بسیار خوبی در جهان دارد و امکان مهاجرت آسان برای شما فراهم شده است. کشور آمریکا از جمله مقاصد عالی برای مهاجرت فارغ‌التحصیلان پرتودرمانی است که تنوع کاری بالایی نیز چه در زمینه تحقیقاتی و چه درمانی دارد. جالب است بدانید که ایالت‌های زیر، بهترین و بیشترین فرصت‌های شغلی را برای رادیوتراپیست‌ها، در دل خود جای داده‌اند:
- کالیفرنیا
- فلوریدا
- ایلینویز
- نیویورک
- تگزاس
رشته پرتو درمانی مناسب چه کسانی است؟
مهم‌ترین اصلی که در معرفی رشته رادیوتراپی باید به آن توجه شود، این است که آیا داوطلب موردنظر توانایی و فاکتورهای لازم برای ورود به این تخصص را دارد یا خیر. همان‌طور که در مورد رشته پرتو درمانی به آن اشاره شد، شما باید روحیه و علاقه کافی برای خدمت‌رسانی به بیماران و همراهی آن‌ها تا رسیدن به مرحله بهبود و توانبخشی را داشته باشید. بنابراین در قدم اول و به کمک مشاوران تحصیلی این موضوع را بررسی کنید که آیا این رشته برای شما مناسب است یا خیر، و سپس تلاش خود را برای رسیدن به بهترین نتایج معطوف کنید. ویژگی‌ها و توانایی‌های لازم برای تبدیل شدن به یک رادیوتراپیست حرفه‌ای، مسئول و موفق به شرح زیر است:
- داشتن دقت و توجه بالا(به‌دلیل خطرناک بودن پرتوها هم برای بیمار و هم شما)
- برخورداری از شرایط روحی نرمال و خوب
- توانایی در برقراری ارتباط مطلوب و موثر با بیمار
- برخورداری از روحیه قوی و امیدبخش و توانایی انتقال آن به بیماران و همراهان آن‌ها
- داشتن حس مسئولیت‌پذیری بسیار بالا
- برخورداری از حوصله و صبر زیاد
لیست دانشگاه های ارائه دهنده رشته پرتودرمانی
حالا که تصمیم خود را برای ادامه تحصیل در این رشته جذاب و مهم گرفته‌اید، باید دانشگاه های دارای رشته پرتو درمانی را نیز بشناسید و برای ورود به بهترین و برترین دانشگاه‌های کشور تلاش کنید. از آنجایی که پذیرش در دانشگاه‌های برتر کشور مانند دانشگاه علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی، مشهد، تبریز، جندی شاپور اهواز، شیراز، اصفهان، کرمانشاه و همچنین دانشگاه علوم پزشکی ایران، به رتبه‌های بسیار عالی و ممتاز نیاز دارد، باید در کنار درس خواندن و تست‌زنی، وضعیت خود نسبت به رقبا را هم بسنجید. با استفاده از پنل تخمین رتبه نوتروفیل می‌توانید رتبه خود را با تاثیر معدل و ضرایب جدید ارزیابی کنید.
علاوه بر دانشگاه‌های برتر ذکر شده، دیگر دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور که فرصت تحصیل در رشته کارشناسی پرتو درمانی را برای متقاضیان فراهم کرده‌اند، به شرح زیر است:
- دانشگاه علوم پزشکی همدان
- دانشگاه علوم پزشکی اراک
- دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد
- دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله
- دانشگاه علوم پزشکی زنجان
- دانشگاه علوم پزشکی کاشان
- دانشگاه علوم پزشکی ایلام
- دانشگاه علوم پزشکی ارومیه
- دانشگاه علوم پزشکی گیلان
- دانشگاه علوم پزشکی لرستان
- دانشگاه علوم پزشکی بیرجند
- دانشگاه علوم پزشکی مازندران
- دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
- دانشگاه علوم پزشکی بابل
- دانشگاه علوم پزشکی اردبیل
- دانشگاه علوم پزشکی یاسوج
- دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد
- دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
- دانشگاه علوم پزشکی زابل
- دانشگاه علوم پزشکی کردستان
- دانشگاه علوم پزشکی ارتش
- دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان
- دانشگاه علوم پزشکی البرز
- دانشگاه علوم پزشکی سمنان
- دانشگاه علوم پزشکی گناباد
- دانشگاه علوم پزشکي بندرعباس
- دانشکده علوم پزشکی بهبهان
نظر دانشجویان رشته پرتودرمانی درباره این رشته
در قدم نهایی برای معرفی رشته پرتو درمانی و کمک به شما در قرارگرفتن در مسیر درست تحصیلی، صحبت‌های یکی از دانشجویانی که با همراهی و مشاوره کارشناسان نوتروفیل در یکی از بهترین دانشگاه‌های علوم پزشکی و در رشته جذاب پرتودرمانی مشغول به تحصیل است، اشاره خواهیم کرد.
“اگر هنگام خوندن درس‌های زیست، فیزیک و ریاضی احساس دلزدگی و خستگی نداری و از یادگیری در این زمینه‌ها لذت می‌بری، توصیه می‌کنم نگاهی به رشته جذاب پرتودرمانی بندازی. از طرفی اگه خودت رو به‌عنوان فردی باپشتکار، دلسوز و مسئول شناختی، باید بگم که بهترین شخص برای کمک به افراد بیمار در قالب یک رادیوتراپیست حرفه‌ای هستی. باید بدونی که قراره به بیمارن بدحال و سرطانی کمک کنی و به همین خاطر باید روحیه قوی و صبوری داشته باشی. راستی یادت نره که تسلط خودتو روی بخش‌هایی از درس فیزیک که درباره مطالعه نور و پرتوهاست، بالا ببری.”
سخن پایانی
در این مطلب به معرفی پرتقاضاترین رشته علوم تجربی و بررسی همه چیز درباره رشته پرتو درمانی پرداختیم. این موضوع که آینده شغلی، وظایف و درآمد شما در آینده چگونه خواهد بود و دروس دانشگاهی که قرار است در آن تحصیل کنید شامل چه حوزه‌های عمومی و تخصصی است، اهمیت زیادی دارد. همچنین باید بدانید که آیا رشته پرتودرمانی برای شما و ویژگی‌ها و توانایی‌هایی که دارید، مناسب است یا خیر. با توجه به اهمیت این موضوع به معرفی صفر تا صد رشته رادیوتراپی و جنبه‌های مختلف آن پرداختیم. شما می‌توانید ابهامات، سوالات و همچنین تجربه‌های شخصی خود را درباره این رشته تخصصی دانشگاهی با ما درمیان بگذارید.
سوالات متداول
مزایای رشته پرتودرمانی چیست؟
درآمد بالا، عدم ارتباط با حجم بالایی از بیماران و فعالیت در محیطی عاری از بیماری‌های عفونی از مهم‌ترین مزیت‌های کار در این حوزه تخصصی است.
دروس مهم برای موفقیت در رشته پرتودرمانی در دبیرستان کدام است؟
زیست شناسی و فیزیک از دروس مهم و تاثیرگذار دبیرستان برای موفقیت رشته پرتودرمانی محسوب می‌شوند. در واقع برای درک مفاهیم این رشته باید در این دو درس پایه بسیار قوی داشته باشید.
آیا رشته پرتودرمانی برای مهاجرت خوب است؟
بله. رشته پرتو درمانی بازار کاری بسیار خوبی در جهان دارد و امکان مهاجرت آسان برای شما فراهم شده است.
