تصور کنید در دنیایی قدم می‌زنید که علم و تکنولوژی با ذائقه و سلامتی انسان در هم آمیخته‌اند. در این دنیا، متخصصان خلاق با دانش مهندسی، مواد اولیه خام را به طعم‌ها و عطرها تبدیل می‌کنند. اینجاست که پا به دنیای جذاب مهندسی صنایع غذایی می‌گذاریم، رشته‌ای که در آن علم و خلاقیت با هم دست می‌دهند تا سفره‌های ما را رنگین‌تر و زندگی‌مان را سالم‌تر کنند.
رشته مهندسی صنایع غذایی فراتر از پخت‌وپز ساده است. این رشته، ترکیبی از علوم مختلف از جمله شیمی، فیزیک، زیست‌شناسی، ریاضی و مهندسی است که به دانشجویان می‌آموزد چگونه مواد غذایی را به طور ایمن، مغذی و خوشمزه فرآوری و بسته‌بندی کنند و به دست مصرف‌کنندگان برسانند.
در این مقاله، با دنیای شگفت‌انگیز مهندسی صنایع غذایی آشنا می‌شویم و از نقش حیاتی این رشته در زندگی روزمره خود آگاه خواهیم شد. با ما همراه باشید تا در مورد لیست دروس، گرایش‌ها، بازار کار و درآمد این رشته اطلاعات بیشتری کسب کنید.
معرفی رشته مهندسی صنایع غذایی؛ سفری در دنیای علم، خلاقیت و سلامتی
مهندسی صنایع غذایی، رشته‌ای است که با اولین نیاز بشر یعنی غذا سر و کار دارد. این رشته که تمام مراحل تبدیل مواد خام گیاهی و جانوری به محصولات مصرفی بشر را تحت کنترل و نظارت دارد؛ باید سلامتی انسان را در اولویت قرار دهد.
رشته مهندسی صنایع به دانشجویان می‌آموزد که چگونه با استفاده از اصول علمی و مهندسی، مواد اولیه خام را به محصولاتی ایمن، مغذی، خوشمزه و باکیفیت تبدیل کنند. از جمله وظایف مهندسان صنایع غذایی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- طراحی و توسعه فرایندهای جدید فرآوری مواد غذایی
- کنترل کیفیت مواد غذایی در مراحل مختلف تولید
- انجام آزمایش‌ها و تحقیقات برای بهبود کیفیت و ماندگاری مواد غذایی
- نظارت بر خطوط تولید و تضمین رعایت استانداردهای بهداشتی
- حل مشکلات فنی و مهندسی در صنایع غذایی
- بررسی راه‌های نگهداری که تازگی غذا را حفظ کند
- ارائه مشاوره به شرکت‌های تولید مواد غذایی
- توسعه و نوآوری در زمینه تولید مواد غذایی
اگر به اطلاعات بیشتری در مورد شرح وظایف این رشته نیاز دارید، بهتر است قبل از هدف‌گذاری با یک مشاور زبده مشورت کنید. در صفحه مشاوره رشته تجربی تعدادی از رتبه‌های برتر این رشته و مشاوران با تجربه نوتروفیل را معرفی کردیم تا بتوانید از بین بهترین مشاوران نوتروفیل، فرد مدنظر خود را انتخاب نمایید.
مهارت‌های لازم برای ورود به رشته مهندسی صنایع غذایی:
رشته مهندسی صنایع غذایی که یکی از زیرشاخه‌های کشاورزی محسوب می‌شود؛ مانند اغلب رشته‌های زیر گروه تجربی، با دروس زیست و شیمی ارتباط مستقیمی دارد و شما برای موفقیت در این رشته علاوه بر پایه قوی در این دروس باید مهارت‌های زیر را نیز در خود تقویت کنید. همچنین در مقاله رشته های دانشگاهی تجربی، لیست کامل رشته‌های گروه تجربی برای شما آورده شده است.
- داشتن علاقه به علوم پایه، به‌خصوص شیمی، زیست‌شناسی و ریاضی
- داشتن توانایی حل مسئله و تفکر خلاقانه
- داشتن دقت و نظم بالا
- توانایی کار گروهی و ارتباطی قوی
- داشتن تعهد به سلامتی و ایمنی مواد غذایی
لیست دروس کارشناسی مهندسی صنایع
برای فارغ‌التحصیلی در مقطع کارشناسی رشته مهندسی صنایع باید 140 واحد را طی 4 سال پاس کنید. این رشته که مانند بسیاری از رشته‌های تجربی شامل 8 ترم است، دوران کارآموزی نیز دارد و شما پس از گذراندن دوره کارآموزی می‌توانید فارغ التحصیل شوید. برای کامل‌تر شدن معرفی رشته مهندسی صنایع غذایی بهتر است با دروس کارشناسی آن نیز آشنا شوید:
| لیست دروس رشته مهندسی صنایع | |||
| دروس عمومی | یک درس از دروس اخلاق اسلامی | یک درس از دروس آشنایی با منابع اسلامی | زبان عمومی |
| یک درس از دروس انقلاب اسلامی | جمعیت و تنظیم خانواده | تربیت بدنی 1 | |
| یک درس از دروس تاریخ و تمدن اسلامی | —— | تربیت بدنی 2 | |
| دروس پایه | وش های مطالعه و یادگیری | جامعه شناسی پزشکی | بیوشیمی مقدماتی |
| فیزیولوژی | بهداشت عمومی | آناتومی | |
| آمارحیاتی | اپیدمیولوژی بیماری‌ها | مبانی روان شناسی | |
| انگل شناسی | میکروب شناسی عمومی | ——– | |
| دروس اصلی | بیوشیمی متابولیسم | کاربرد رایانه در علوم تغذیه | بهداشت و مسمومیت‌های غذایی |
| میکروب شناسی مواد غذایی | پاتوفیزیولوژی | اصول و روش‌های نگهداری مواد غذایی | |
| شیمی و تجزیه مواد غذایی | اکولوژی غذا و تغذیه | اثر فرایند بر ارزش غذا | |
| تغذیه اساسی1 | مدیریت خدمات غذایی | تغذیه اساسی 2 | |
| فیزیولوژی تغذیه | داروشناسی | زبان تخصصی | |
| اصول تنظیم برنامه‌های غذایی | —— | اصول ایمونولوژی | |
| دروس تخصصی | تغذیه در دوره‌های زندگی | رژیم درمانی 1 | تغذیه گروه‌ها و شرایط ویژه |
| خدمات تغذیه ای در نظام مراقبت‌های بهداشتی | روش تحقیق در علوم بهداشتی | اصول برنامه ریزی و مدیریت برنامه‌های تغذیه ای | |
| ارزیابی وضع تغذیه | پروژه | اصطلاحات پزشکی و بیمارستانی | |
| اصول آموزش و مشاوره تغذیه | رژیم درمانی 2 | بیماری‌های ناشی از سوء تغذیه | |
| سمینار تغذیه | —— | —— | |
| کارآموزی | کاراموزی تغذیه در بیمارستان | کارآموزی تغذیه در PHC و سایر مراکز جامعه مراکز روستاییمراکز شهریمراکز شهرستانی و سایر مراکز جامع | بخش صنایع غذایی |
| مدیریت بخش غذایی بیمارستان | صنایع گوشت و روغن | ||
| آزمایشگاه تشخیص طبی | صنایع شیر – لبنیات و غلات | ||
| بخش بیماری‌های کودکان | صنایع کمپوت – کنسرو و نوشابه | ||
| مشاوره بیماران سرپایی | —— | اداره استاندارد و اداره نظارت بر مواد غذایی | |
| بخش گوارش – کبد و بانکراس | —— | —— | |
| بخش قلب – عروق و CCU | —— | —— | |
| بخش دیابت و غدد درون ریز | —— | —— | |
| بخش جراحی و ICU | —— | —— | |
| بخش کلیه | —— | —— | |
همچنین باید بدانید که این رشته در مقطع کارشناسی گرایش خاصی ندارد و به صورت مهندسی صنایع غذایی عمومی برگزار می‌شود. اگر بخواهیم درباره دانشگاه های دارای رشته مهندسی صنایع غذایی حرف بزنیم باید بگوییم بسیاری از دانشگاه‌های برتر کشور در این رشته پذیرش دارند:
- دانشگاه تهران
- دانشگاه زنجان
- دانشگاه شیراز
- دانشگاه صنعتی اصفهان
- دانشگاه فردوسی مشهد
- دانشگاه منابع طبیعی ساری
- دانشگاه منابع طبیعی گرگان
- دانشگاه بوعلی سینا همدان
- دانشگاه گیلان و…
شرایط ادامه تحصیل در رشته مهندسی صنایع غذایی+ گرایش ها
اگر به تحصیلات تکمیلی در این رشته علاقه دارید، می‌توانید تا مقطع دکترای صنایع غذایی ادامه تحصیل دهید. اما از مقطع کارشناسی ارشد باید یکی از 4 گرایش زیر را برای تحصیل انتخاب کنید:
- مهندسی صنایع غذایی
- فرآوری مواد غذایی
- علوم مواد غذایی
- زیست فناوری مواد غذایی
البته اغلب رشته‌های مهندسی در مقطع کارشناسی‌ارشد به گرایش‌های مختلف تقسیم می‌شوند. اگر سری به مقاله معرفی رشته مهندسی عمران بزنید، می‌بینید که این رشته نیز چندین گرایش مختلف دارد که برای تحصیلات تکمیلی باید انتخاب کنید.
بازار کار رشته مهندسی صنایع غذایی و آینده شغلی
دنیا به سمتی پیش می‌رود که به مهندسان صنایع غذایی برای تولید، فرآوری و توزیع مواد غذایی سالم و باکیفیت هر روز بیشتر می‌شود. به همین دلیل می‌توان بازار کار برای مهندسان صنایع غذایی را در حال حاضر و در آینده تا حد زیادی تضمین کرد.
به‌علاوه مردم امروزه بیشتر از گذشته به سلامتی خود اهمیت می‌دهند و به دنبال مصرف مواد غذایی سالم و مغذی هستند. این امر فرصت‌های شغلی جدیدی را برای مهندسان صنایع غذایی در زمینه تولید غذاهای رژیمی، ارگانیک و کاربردی ایجاد میکند و نوید این را می‌دهد که درآمد رشته مهندسی صنایع غذایی در ایران از بسیاری از رشته‌ها بیشتر خواهد بود.
برخی از مشاغلی که مهندسان صنایع غذایی می‌توانند در آنها مشغول به کار شوند عبارت‌اند از:
- کارشناس کنترل کیفیت: در این شغل، مهندسان صنایع غذایی وظیفه نظارت بر فرآیندهای تولید و اطمینان از کیفیت و ایمنی محصولات غذایی را بر عهده دارند.
- مهندس فرآیند: در این شغل، مهندسان صنایع غذایی وظیفه طراحی، توسعه و اجرا فرآیندهای جدید تولید مواد غذایی را بر عهده دارند.
- محقق و توسعه‌دهنده: در این شغل، مهندسان صنایع غذایی وظیفه تحقیق و توسعه محصولات و فرآیندهای جدید غذایی را بر عهده دارند.
- کارشناس فنی: در این شغل، مهندسان صنایع غذایی وظیفه ارائه مشاوره فنی به شرکت‌های تولید مواد غذایی را بر عهده دارند.
- مدرس دانشگاه: در این شغل، مهندسان صنایع غذایی می‌توانند به تدریس دروس مختلف در دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی بپردازند.
- سازمان‌های دولتی: مانند وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو و سازمان استاندارد
- شرکت‌های بازرگانی: فعال در زمینه صادرات و واردات مواد غذایی
- آزمایشگاه‌های مواد غذایی
- موسسات تحقیقاتی
درآمد مهندسان صنایع غذایی در ایران به طور متوسط بین 5 تا 15 میلیون تومان در ماه است. البته این میزان با توجه به سابقه کار، تخصص، محل کار و نوع شغل می‌تواند متفاوت باشد. بر اساس نظرات دانشجویان رشته مهندسی صنایع غذایی در مجموع، بازار کار برای مهندسان صنایع غذایی در حال حاضر و در آینده خوب است و با توجه به تنوع شغلی، فرصت‌های زیادی برای پیشرفت و توسعه شغلی در این رشته وجود دارد.
اگر به علوم پایه، به خصوص شیمی، زیست‌شناسی و ریاضی علاقه دارید، می‌توانید رشته مهندسی صنایع غذایی را به‌عنوان یک گزینه شغلی مناسب در نظر بگیرید. همچنین پنل تخمین رتبه کنکور نوتروفیل به شما کمک میکند تا از تراز احتمالی خود در کنکور و رشته‌هایی که می‌توانید انتخاب کنید مطلع شوید.
مهاجرت با رشته مهندسی صنایع غذایی
رشته مهندسی صنایع غذایی به دلیل ماهیت تخصصی و کاربردی آن، می‌تواند گزینه مناسبی برای مهاجرت به کشورهای مختلف باشد. کشورهای متعددی در سراسر دنیا به دنبال جذب مهندسان صنایع غذایی ماهر و متخصص هستند و فرصت‌های شغلی خوبی را در این زمینه ارائه می‌کنند. از مزایای مهاجرت با رشته مهندسی صنایع غذایی می‌توان به بازار کار خوب، درآمد بالا، کیفیت زندگی بالا در کشورهای توسعه‌یافته، فرصت‌های پیشرفت شغلی و… اشاره کرد.
چند نمونه از کشورهایی که برای مهاجرت با رشته مهندسی صنایع غذایی مناسب هستند عبارت‌اند از:
- کانادا
- استرالیا
- آلمان
- امارات متحده عربی
- نیوزیلند
البته باید بدانید هر کشوری قوانین و مقررات خاص خود را برای مهاجرت دارد. پس قبل از شروع فرآیند مهاجرت، باید از شرایط مهاجرت به کشور مورد نظر خود به طور کامل اطلاع پیدا کنید. همچنین از نیازهای بازار کار در کشور مورد نظر خود مطلع و روی زبان کشور مقصد مسلط شوید.
با نوتروفیل با اطمینان انتخاب رشته کنید
ما در این مقاله سعی کردیم همه جزئیات مورد نیاز شما برای انتخاب رشته مهندسی صنایع غذایی را بررسی کنیم. اگر جزو آن دسته از داوطلبانی هستید که بعد از معرفی رشته مهندسی صنایع با سوالات زیادی مواجه شدید، می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی با نوتروفیل تماس بگیرید تا با آگاهی بیشتری انتخاب رشته کنید.
سوالات متداول
آیا دانشگاه‌های غیردولتی هم در رشته مهندسی صنایع غذایی پذیرش دارند؟
بله شما می‌توانید در دانشگاه آزاد و پیام‌نور هم در این رشته درس بخوانید.
آیا امکان تحصیل در این رشته بدون کنکور وجود دارد؟
بله برخی از دانشگاه‌ها بدون کنکور و بر اساس سوابق تحصیلی دانشجو می‌پذیرند.
پرطرف‌دارترین گرایش مهندسی صنایع غذایی کدام است؟
اغلب دانشجویان این رشته تمایل دارند در گرایش صنایع غذایی ادامه تحصیل دهند.
