به اعتقاد بسیاری از روانشناسان، در بسیاری از مواقع، ترس یک عامل مفید و هل دهنده برای انجام یک کار به حساب میآید. اما متاسفانه ترس از شکست در کنکور یک ترس منفی با عواقب سنگین و طولانی مدت است. حتماً شما نیز این ضرب المثل را شنیدهاید که میگوید، ترس برادر مرگ است. این موضوع در مورد ترس از شکست در سال کنکور بسیار صادق است. در واقع یکی از دلایل اصلی رخوت داوطلبان کنکور و هیچ کاری نکردن، همین ترس از شکست و رتبه خوب به دست نیاوردن است.
از جمله دلایل ترس از شکست در سال کنکور، میتوان به ترس از قضاوت توسط دیگران، اضطراب، تجربههای بد گذشته و سایر موارد اینچنینی است. علاوه بر این شایان توجه است که برنامه ریزی اصولی، مرور منظم، تست زدن نسبتاً زیاد و غیره برخی از روشهای موثر برای غلبه بر ترس از شکست در کنکور است.
ما در این مطلب قصد داریم به مبحث ترس از شکست در کنکور و هر آنچه که لازم است در مورد آن بدانید، بپردازیم.
خبر خوب! اگر به مشاوره نیاز دارید اطلاعات خود را در فرم زیر وارد کنید؛ سپس در اسرع وقت مشاوران ما با شما تماس خواهند گرفت.
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
بررسی کامل دلایل ترس از شکست در سال کنکور
حتماً شما نیز این تجربه را دارید، زمانیکه باید یک کار خیلی مهم و حیاتی مانند هدف گذاری برای کنکور را انجام دهید، دائماً آن را به تعویق میاندازید. همین اهمال کاری و به تعویق انداختن کارهای مهم، نشان دهنده ترس از عالی نبودن در انجام آن کار و ترس از شکست خوردن در آن کار است.
سال کنکور نیز از این موضوع مستثنا نبوده و طبیعتاً تمامی داوطلبان در سال کنکور در طی مسیر رسیدن به آزمون و موفقیت در آن، کمی احساس ترس یا اضطراب خواهند داشت. این بخش از رفتار داوطلبان به عنوان یک کنکوری کاملا عادی بوده و نه تنها ضرری ندارد بلکه کمی ترس میتواند به طور موثری جلوی تنبلی را گرفته و سبب حرکت داوطلب شود.
زمانی این مسئله ترس به یک موضوع منفی و بغرنج تبدیل میشود که ترس از شکست باعث فلج شدن داوطلب شود. ما در این بخش قصد داریم به معرفی عواملی که سبب ایجاد ترس از شکست در داوطلبان میشوند، بپردازیم.
با این حال پیش از بررسی عوامل ایجاد ترس، باید به این موضوع اشاره کنیم که یکی از مهمترین افرادی که در سال کنکور میتواند به طور موثری به رفع و کاهش احساس ترس در داوطلب کمک کند، مشاوران حاذق و با تجربه در حوزه کنکور هستند. مشاوران کنکور میتوانند با استفاده از برنامه ریزی اصولی، صحبت کردن با داوطلب، ارائه روشهای مطالعه و جمع بندی در این مسیر همراه و همقدم داوطلبان باشند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در در مورد کمک گرفتن از مشاور در سال کنکور میتوانید به صفحه مشاوره کنکور مراجعه کنید.
1. ترس از قضاوت اطرافیان
متاسفانه ترس از قضاوت اطرافیان تنها محدود به سال کنکور نبوده و تا سالیان سال به همراه شما خواهد بود. بنابراین، یکبار برای همیشه این قضیه را حل کرده و پرونده آن را ببندید. ممکن است فکر کنید، این حرف کلیشهای و زرد است. با این حال بر اساس تجربه شخصی خودم به شما پیشنهاد میکنم تا در مقابل تمامی نظرات منفی و قضاوتهای سختگیرانه اطرافیانتان، ناشنوا باشید. به مسیر رو به روی خود نگاه کنید و قدم بردارید، همین.
2. ایدهآل گرایی و نشخوار فکری
به دنیای بزرگسالی خوش آمدید، ایدهآل گرایی و نشخوار فکری دو فاکتور مهم نشان دهنده ورود به دنیای بزرگسالی هستند. باید بدانید زمانی که شما یک هدف غیر واقعی و بدون توجه به قابلیتهای خود انتخاب میکنید، مغزتان اقدام به چیدن انواع سناریوهای شکست میکند. به همین دلیل مغز به تدریج سایه شوم ترس از شکست در کنکور را بر روی آرزوهای داوطلبان انداخته و سبب فرو رفتن داوطلبان در چاه اگر شکست بخورم، چه میشود، خواهد شد.
3. اضطراب از ناشناختهها
اکثر افراد نه تنها در سال کنکور بلکه در بسیاری از موقعیتهای مهم و تاثیرگذار زندگی خود، به سبب ترس از مواجه به ناشناختهها عقب میکشند. این طبیعی است زمانی که برای اولین بار با یک موقعیت مواجه میشویم، به شدت دچار اضطراب میشویم اما این اضطراب نباید سرعت گیر مسیر پیشرفت افراد شده و مانع از ورود آنها به مسیرهای جدید شود.
جالب است بدانید که بسیاری از داوطلبان به همین دلیل هیچ علاقهای به شرکت در کنکور دی ماه نداشته و به شدت از آن فرار میکنند. در حالی که پس از مواجه شدن و حضور در کنکور، از نتیجه به دست آمده نسبتاً راضی هستند.
یادآوری تجربههای تلخ گذشته
سال کنکور سخت و پشت کنکور ماندن از آن هم سختتر است. از این رو، ترس از شکست در سال کنکور بین برخی از داوطلبان پشت کنکوری بسیار بیشتر از دانشآموزان سال دوازدهم است. اما آنچه که باید بدانید این است، برای اینکه چیزی جدیدی را به دست بیاورید، باید آدمی باشید که تا به حال نبودهاید. بنابراین تمام توان خود را برای آنچه که میخواهید خرج کنید. انسان در اغلب موارد بابت کارهای نکرده خود، بسیار پشیمانتر از کارهای کرده است.
آنچه که در سال کنکور باید به آن توجه داشته باشید این است، شما اکنون اینجا هستید، پس تمام تلاشتان را بکنید تا به آنچه که میخواهید برسید. در طول مسیر به این فکر کنید که مواجه شدن با اگرها در سالهای بعد زندگی بسیار سختتر از این سال خواهد بود. بنابراین، نترسید، اضطراب و استرس را خود دور کنید، اعتماد به نفستان را افزایش بدهید و در این مسیر به جلو بروید. اگر شما نیز دچار استرس زیاد هستید، به شما پیشنهاد میکنم تا به صفحه استرس در کنکور مراجعه کنید.
روش های تضمینی کنترل احساس ترس از شکست در کنکور
همانطور که اشاره کردیم، اولین قدم برای غلبه بر ترس از شکست خوردن در کنکور، کنترل استرس و اضطراب است. آشفتگی ذهنی و اضطراب، تاثیر بسیار قوی بر پایین آمدن حس اعتماد بنفس و اختلال در عملکرد جسم و مغز داوطلبان دارند. در ادامه این بخش قصد داریم به معرفی نکته طلایی برای کنترل استرس کنکور بپردازیم.
- خیالبافی نکرده و متناسب با قابلیتها و توانمندیهای خود برنامه ریزی کنید.
- برنامه ریزی اصولی و دقیق داشته باشید.
- نسبت به خودتان مهربان بوده و سعی کنید از خودتان انتقاد نکنید.
- به این موضوع باور داشته باشید، شما منحصر به فرد هستید.
- مشکلات و دلایل ترس خود را ریشه یابی کنید.
- مطالب درسی را در بازههای زمانی درست و مشخص شده مرور کنید.
- غذاهای خوب و مقوی بخورید.
- در صورت نیاز از سایر افراد و مشاوران کمک بگیرید.
- خواب کافی بسیار مهم و تاثیرگذار است.
- اصولی و زیاد تست بزنید.
- خلاصه نویسی درست و منظم داشته باشید.
- جمع بندی دروس را به موقع و با نهایت دقت انجام دهید.
- از خودتان به طور منظم و در شرایط مناسب آزمون بگیرد.
- سال کنکور، زمان مناسبی برای مخفی کاری نیست، بنابراین نیازهایتان را به والدین اطلاع بدهید.
عواقب و آسیب های ترس از شکست در کنکور
همانطور که پیش از این نیز اشاره کردیم، ترس از شکست در کنکور اگر کنترل نشود، متاسفانه میتواند داوطلبان را وارد یک سیکل معیوب کند. به این ترتیب، داوطلبان به جای برنامهریزی کردن و درس خواندن ساعتها کتاب را جلوی خود باز گذاشته، اما در خیالات خود غرق هستند.
متاسفانه استرس و اضطراب از شکست در کنکور میتواند به صورت تدریجی داوطلب را اصطلاحاً فلج کرده و تمرکز وی را از کار بیاندازد. در این زمان داوطلب نمیتواند درس بخواند و یا مطالب خوانده شده را به سرعت فراموش خواهد کرد.
متاسفانه این سوال اگر کنکور را خراب کنم باید چه کنم، نه تنها در سال کنکور که در سه سال متوسطه همراه داوطلبان بوده و آنها را عذاب میدهد. اما یکبار فکر کنید که واقعاً خراب کردن کنکور چه تبعات برای شما خواهد شد. به شما قول میدهم نه تنها دنیا به پایان نمیرسد، بلکه پس از مدت کوتاهی شما باز هم خواهید خندید و احساس شادی خواهید کرد. با این حال اگر همچنان استرس خراب کردن کنکور را دارید، به شما پیشنهاد میکنم تا مقاله کنکور را خراب کردم حالا چیکار کنم؟ را مطالعه کنید.
آیا همه داوطلبین کنکور این احساس مشترک را دارند؟
شاید باورش سخت باشد، اما حتی رتبههای برتر هم همه احساسات منفی و ناخوشایند شما در سال کنکور را تجربه میکنند. بنابراین، مطمئن باشید که شما در این مسیر و در تجربه این احساسات تنها نیستید. در واقع، تنها تفاوت رتبه برترها با سایر داوطلبان در این است که آنها یاد میگیرند تا در ابتدا هر احساس ناخوشایندی را شناسایی کرده و آن را بپذیرند. پس از مدتی نیز به دنبال راه حلهایی برای رفع آن احساسات گشته، نحوه مدیریت کردنش را پیدا خواهند کرد.
اینکه به طور دائم احساساتتان را نفی کنید و با خودتان تکرار کنید که من ترس از شکست خوردن در کنکور ندارم، نیز کمک زیادی به شما نخواهد کرد. در واقع، باید یاد بگیرید این احساس را مدیریت کرده و اجازه ندهید شما را تحت تاثیر قرار دهند.
موفقیت در کنکور یک فرمول پیچیده ندارد. در واقع انجام کارهای ساده و به صورت مستمر و منظم سبب موفقیت برخی افراد میشود. این در حالی است که متاسفانه عدم انجام همین کارهای ساده باعث عدم موفقیت بسیاری از داوطلبان میشود. برای آشنایی با این عوامل تاثیرگذار و البته ساده به مقاله موفقیت در کنکور مراجعه کنید تا این فرمول ساده و آسان را بیاموزید.
ترس از شکست یک عامل بازدارنده
به این موضوع توجه داشته باشید که در اغلب موارد کسانی در کنکور شکست میخورند که هنوز هدف مشخصی ندارند. این افراد اصولاً به برنامهریزی اعتقادی نداشته و یا به برنامههای خود پایبند نیستند ما در این مطلب در ابتدا دلایل ترس از شکست خوردن در سال کنکور را بررسی کردیم. سپس روشهای جلوگیری از شکست خوردن را بیان کرده و عواقب تسلیم این ترس شدن را شرح دادیم. اگر شما نیز تجربه و یا سوالی در این مورد دارید، لطفاً در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
دلایل عمده ترس از شکست در کنکور شامل چه مواردی است؟
همانطور که در این مطلب نیز بیان کردیم، مواردی مانند ایدهآل گرایی، ترس از قضاوت شدن توسط اطرافیان، اضطراب مواجهه با ناشناختهها و یادآوری تجربههای تلخ گذشته از جمله دلایلی است که سبب ایجاد ترس میشود.
چه عواملی سبب شکست خوردن در کنکور میشوند؟
عواملی مانند عدم وجود یک برنامه درست، عدم خود باوری، اهمال کاری و پشتکار نداشتن، مقایسه خود با دیگران، عجول بودن و غیره از جمله عوامل بسیار مهمی هستند که سبب شکست در کنکور میشوند.
راهکارهای رتبههای برتر برای غلبه بر ترس از شکست چیست؟
پذیرفتن شکست به عنوان یک نتیجه احتمالی، مواجهه با نقاط ضعف خود، داشتن یک برنامه زندگی منظم، عدم مقایسه خود با سایرین، یافتن نقاط قوت خود و خودباوری از جمله راهکارهای رتبه برترها برای مواجه با این ترس به شمار میآید.