رشته علوم تربیتی ارتباط خیلی نزدیکی با فرآیند آموزش دارد و به‌طور خاص در زمینه تحقیق در دانش عمومی، آموزش و یادگیری و بهبود فرآیند روش‌های مختلف تدریس توصیف می‌شود. افرادی که علاقه‌مند به تدریس و شغل معلمی هستند می‌توانند تحصیل در رشته علوم تربیتی را اولویت در نظر بگیرند و در این شاخه تحصیلی پیشرفت کنند. اگر می‌پرسید رشته علوم تربیتی چیست و در مورد شرایط ورود به دانشگاه، بازار کار و آینده شغلی این رشته سؤال دارید با ادامه این مطلب همراه ما باشید.
دوست خوبم اگر دلت می‌خواد وارد دنیای جذاب علوم تربیتی، یکی از زیر شاخه‌های رشته‌های انسانی بشی و به رؤیای تحصیل توی این رشته رنگ واقعی ببخشی، پیشنهاد می‌کنم با نوتروفیل همراه باش تا باهم ببینیم چه ماجراجویی‌های جدیدی در پیش داریم! آماده‌ای برای شروع؟
معرفی رشته علوم تربیتی + معایب و مزایا
از مجموعه رشته‌های گروه علوم انسانی است که به جنبه‌های مختلفی از مسائل علوم اجتماعی و تربیتی می‌پردازد و کسانی که از این رشته فارغ‌التحصیل می‌شوند، وظیفه آموزش‌وپرورش را بر عهده دارند و مطالعاتی در زمینه طراحی، توسعه، اجرا و ارزیابی برنامه‌های آموزشی و پرورشی انجام می‌دهند. علاقه‌مندان به این رشته تحصیلی باید به مباحثی چون روانشناسی، جامعه‌شناسی، فلسفه، آمار، مدیریت و اقتصاد علاقه داشته باشند.
رشته علوم تربیتی در ایران مجموعه‌ای از مطالعات در زمینه‌های تعلیم و تربیت، آموزش و مسیر رشد افراد است. شامل گرایش‌های متفاوت در مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری است و هر ساله به داوطلبان این رشته افزوده می‌شود.
وظایف یک فارغ‌التحصیل رشته علوم تربیتی چیست؟
فارغ‌التحصیلان رشته ی علوم‌تربیتی بر اساس گرایشی که در آن تحصیل کرده‌اند فعالیت و وظایف مختلفی دارند. اما به‌طور کلی معلمی به‌خصوص در مدارس ابتدایی، مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی و در مواردی مددکاری اجتماعی از وظایف اصلی فارغ‌التحصیلان این رشته است. وظایف گرایش‌های مختلف رشته های علوم تربیتی به شرح زیر است:
- گرایش برنامه‌ریزی آموزشی: برنامه‌ریزی درسی، تدوین برنامه‌های آموزشی و ارزشیابی آموزشی
- گرایش مدیریت آموزشی: مدیریت مدارس، برنامه‌ریزی و نظارت بر فعالیت‌های آموزشی
- گرایش مشاوره و راهنمایی تحصیلی: ارائه خدمات مشاوره تحصیلی و تربیتی به دانش‌آموزان و خانواده‌ها
- گرایش روانشناسی تربیتی: مطالعه و بررسی مسائل مربوط به یادگیری و آموزش، طراحی و اجرای برنامه‌های مداخله‌ای
چه درس‌هایی از دوره دبیرستان در رشته علوم تربیتی کاربردی‌تر هستند؟
اگر به تحصیل در رشته علوم تربیتی علاقه دارید باید رشته علوم انسانی خوانده باشید؛ از آنجایی که ضرایب دروس در کنکور برای این رشته یکسان است، اهمیت آنها هم یکی خواهد بود. اما قطعا برای موفقیت شغلی لازم است که در دروسی مانند روانشناسی، جامعه‌شناسی، آمار، اقتصاد از دروس تخصصی و دین وزندگی، ادبیات فارسی و زبان خارجه ز درس‌های عمومی قوی باشید.
دروس رشته علوم تربیتی در دوره کارشناسی
| دروس اصلی | روانشناسی عمومی، مدیریت عمومی، کاربر در رایانه در تعلیم و تربیت، آشنایی با کتابخانه و مهارت‌های سواد مطالعاتی، آمار توصیفی، تکنولوژی آموزشی، مبانی راهنمایی و مشاوره، تدوین و نگارش متون و گزارش‌های علمی، ارتباط انسانی، مبانی و اصول مدیریت آموزشی، آمار استنباطی، طراحی آموزشی، تولید محتوای الکترونیکی، الگوها و روش‌های تدریس، مبانی و اصول برنامه‌ریزی درسی، مقدمات روش‌های تحقیق کمی و کیفی، سنجش و اندازه‌گیری، اخلاق حرفه‌ای در تعلیم و تربیت، نظارت و راهنمایی آموزشی، سازمان‌ها و قوانین آموزش‌وپرورش، ارزشیابی آموزشی، متون تخصصی، منطق، روانشناسی و آموزش کودکان با نیازهای ویژه، مشاوره تحصیلی و شغلی، تربیت رسانه‌ای، پروژه، آموزش تفکر به کودکان و نوجوانان، روانشناسی سلامت، اختلال‌های رفتاری و هیجانی |
| دروس تخصصی | مبانی مدیریت اسلامی، آموزش در سازمان‌ها، کارورزی، کارآفرینی آموزشی، اصول حسابداری، متون تخصصی علوم تربیتی، اقتصاد تعلیم و تربیت، برنامه‌ریزی درسی دوره تحصیلی متوسطه، رفتار سازمانی آموزش در سازمان |
| دروس اختیاری | کلیات فلسفه، روانشناسی شخصیت، روانشناسی تفاوت‌های فردی، مبانی امور مالی و تنظیم بودجه در آموزش‌وپرورش، مسائل آموزش‌وپرورش |
| دروس مشترک | تاریخ آموزش و پرورش در اسلام و ایران، فلسفه آموزش‌وپرورش، اصول و مبانی آموزش‌وپرورش، آموزش‌وپرورش تطبیقی، آموزش‌وپرورش ابتدایی راهنمایی و متوسطه، اخلاق اسلامی، روش‌ها و فنون تدریس، روانشناسی عمومی، روانشناسی تربیتی، روانشناسی رشد کودکی و نوجوانی، جامعه‌شناسی عمومی، جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش، اقتصاد آموزش‌وپرورش، مقدمات مدیریت آموزشی، مقدمات برنامه‌ریزی آموزشی و درسی، آموزش‌وپرورش کودکان استثنائی، مقدمات مشاوره و راهنمایی، مقدمات تکنولوژی آموزشی، آشنایی با کتابخانه و اصول کتابداری، روش‌های آماری در علوم تربیتی، سنجش و اندازه‌گیری در علوم تربیتی، مقدمات روش تحقیق در علوم تربیتی |
بازار کار و آینده شغلی رشته علوم تربیتی
آیا می‌دانید شغل های رشته علوم تربیتی چیست؟ هدف اصلی این رشته تعلیم و تربیت و بالا بردن سطح کیفیت آموزش است. بنا بر روند کلی آن می‌توان گفت به دلیل نیاز مبرم و روزافزون جامعه به آموزش، بازار کار برای این رشته همیشه درخواست دارد. اولویت استخدام آموزش‌وپرورش و سازمان‌های دانشگاهی و پژوهشی فارغ‌التحصیلان رشته علوم تربیتی است.
این افراد علاوه بر تدریس و آموزش به‌عنوان کارشناس در نهادهای دولتی یا غیردولتی نیز فعالیت دارند، و با پیشرفت در روند این رشته می توانند در زمینه‌های مشاوره تحصیلی، تولید محتوای آموزشی، تدریس خصوصی و دیگر موارد به‌صورت اختصاصی برای خود فعالیت داشته باشند. با توجه به مشاغل ذکر شده در بین سایر رشته‌ها محبوبیت و جایگاه ویژه خود را دارد و روزبه‌روز به درخواست پذیرش رشته علوم تربیتی افزوده می‌شود.
چند مثال عنوان شغلی برای فارغ‌التحصیلان رشته علوم تربیتی
کارشناس بازپروری و تربیتی، استاد دانشگاه، آموزش کودکان استثنایی، کارشناس گزینش و مدیریت منابع انسانی در سازمان‌ها، کارشناس گزینش و کارشناس بازپروری وزارت بهداشت و بهزیستی، کارشناسی تربیتی، مربی کارورزی، دانشجویان تربیت‌معلم، مربی دوره‌های پیش‌دبستانی، مدیریت مدارس ابتدائی، آموزگار مدارس ابتدایی، کارشناس کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مدیر دوره آموزشی، مشاور خانواده.
درآمد رشته علوم تربیتی
میزان درآمد و حقوق فارغ‌التحصیلان علوم تربیتی به نوع شغل، محل کار، سابقه خدمت، میزان تحصیلات، تجربه کاری این افراد بستگی دارد و متناسب با شرایط بازار کار متغیر است. برای آشنایی با سایر رشته‌هایی که امکان انتخاب آنها را دارید و انتخاب رشته‌ای با دید بهتر حتما مقاله کامل‌ترین لیست رشته های انسانی برای کنکور 1403 را بخوانید.
شرایط ادامه تحصیل فارغ‌التحصیلان رشته علوم تربیتی و گرایش‌های و کارشناسی ارشد
در رشته علوم تربیتی دانشجویان می‌توانند تا مقطع کارشناسی ارشد و دکتری در گرایش‌های متفاوت این رشته ادامه تحصیل دهند. در مقطع کارشناسی ارشد علوم تربیتی، حدود ۳۰ الی ۴۰ واحد درسی مرتبط با رشته تعریف‌شده است. این تعداد واحد در برنامه درسی دانشگاه‌های مختلف متفاوت است.
گرایش‌های کارشناسی ارشد رشته علوم تربیتی عبارتند از:
- برنامه‌ریزی آموزشی
- برنامه‌ریزی درسی
- تحقیقات آموزشی
- آموزش‌وپرورش استثنایی
- روانشناسی تربیتی
- آموزش بزرگ‌سالان
- مشاوره و راهنمایی
- آموزش و بهسازی منابع انسانی
- تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت
- تکنولوژی آموزشی
- مدیریت و برنامه‌ریزی آموزش عالی
- سنجش و اندازه‌گیری (روان‌سنجی) در آموزش‌وپرورش
آیا رشته علوم تربیتی برای مهاجرت مناسب است؟
در تمام کشورهای جهان علوم تربیتی به‌عنوان یکی از مشاغل اصلی در جامعه شناخته می‌شود و معلم‌ها جزو مهم‌ترین و محترم‌ترین‌ها محسوب می‌شوند. همه کشور‌ها رشته‌هایی که با تعلیم و تربیت نسل آینده سروکار دارند، از ارزشمند‌ترین رشته‌ها هستند. برای اپلای در مقطع ارشد یا دکتری رشته علوم تربیتی یک سری پیش‌نیازها مانند داشتن مدرک زبان انگلیسی یا زبان کشور مقصد، داشتن رزومه کاری یا پژوهشی و لینک شدن با اساتید کشور مقصد (اختیاری و مناسب دوره دکتری) لازم است.
در دنیا ده کشور سوئیس، لوکزامبورگ، کانادا، آلمان، هلند، استرالیا، آمریکا، ایرلند، دانمارک و اتریش بیشترین میزان حقوق را برای معلمان در نظر می‌گیرند. بهترین کشور‌ها برای اپلای و ادامه تحصیل در رشته علوم تربیتی کانادا، فنلاند، هلند، ایتالیا و ژاپن هستند.
رشته علوم تربیتی مناسب چه کسانی است؟
این رشته برای شناختن استعدادها، توانایی‌ها، و راهنمایی انسان‌ها در مسیر شکوفایی و پیشرفت است. به همین دلیل افرادی باید وارد این رشته شوند که:
- برونگرا باشند
- به آموزش و تعلیم و تربیت علاقه‌مند باشند
- روابط اجتماعی بالایی داشته باشند و به‌راحتی با افراد ارتباط برقرار کنند.
- خوش‌اخلاق و صبر و حوصله ایده آل داشته باشند
- در فن بیان مهارت بالایی داشته باشند
- سطح یادگیری خود را ارتقاء دهند
- در تعاملات و کارهای گروهی توانایی رهبری متناسب با شرایط را داشته باشند
- رعایت کردن اصول مدیریت آموزشی
- جامعه‌شناسی
- دارای خلاقیت بالا و در حل مسائل قدرت داشته باشند
- در یادگیری علم جدید به‌روز بودن این افراد بسیار مهم است
اگر بیشتر این خصوصیات را به اضافه علاقه به رشته علوم تربیتی را داری و به‌دنبال راهی برای موفقیت در کنکور هستی صفحه مشاوره کنکور انسانی را از دست نده! روی لینک برو تا با مشاوره و برنامه‌ریزی دقیق به رشته تحصیلی مورد علاقت برسی.
لیست دانشگاه‌های ارائه‌دهنده رشته علوم تربیتی
دانشگاه‌های زیادی در ایران این رشته را ارائه می‌دهند که چند مورد از بهترین دانشگاه‌ها در این رشته عبارتند از:
- دانشگاه تهران
- دانشگاه شهید بهشتی
- دانشگاه علامه طباطبایی
- دانشگاه الزهرا
- دانشگاه اصفهان
- دانشگاه تبریز
- دانشگاه شهید چمران اهواز
- دانشگاه شیراز
- دانشگاه فردوسی مشهد
- دانشگاه بوعلی سینا همدان
اگر دوست دارید در رشته علوم تربیتی در برترین دانشگاه‌های ایران تحصیل کنید، پیشنهاد می‌کنیم ابتدا با استفاده از پنل تخمین رتبه دید درستی از وضعیت خود نسبت به رقبا به‌دست آورید تا بتوانید در مسیر موفقیت محکم‌تر گام بردارید.
نظر یک دانشجوی رشته علوم تربیتی درباره این رشته
سلام! من سارا هستم، دانشجوی رشته علوم تربیتی. یک تجربه جالب از دوران دانشگاهم دارم. انتخاب این رشته برای من یک تجربه‌ی بی‌نظیر بوده؛ چون‌که این رشته در زمینه‌های آموزش‌وپرورش، روانشناسی تربیتی، مدیریت آموزشی و حوزه‌های مرتبط معلومات زیادی به من داده. ضمن اینکه در محیط دانشگاه از تمامی اساتید متخصص و مشاوران مطالب جدید یاد گرفتم، که با تجربیات و دانش‌های خودم، ایده‌ها و انگیزه‌های جدیدی در من به وجود آمده، یکی از دوره‌های درسی که تو دانشگاه گذروندم، یک درس خیلی جذاب در مورد روش‌های تدریس بود.
یکی از چیزهایی که از تحصیل این رشته یاد گرفتم، این بود که تدریس یک هنره. اینکه چگونه اطلاعات رو به دیگران منتقل کنی و به استراتژی، صبر و تعامل انسانی نیاز داره. یه جورایی مثل هنر نقاشی و هنرمندیِ که در کوچک‌ترین جزئیات ویژه امضا می‌ذاره. این نکته من رو وادار کرد بهتر بفهمم که رابطه آموزگار و دانش‌آموز چقدر مهمه، اینکه به‌عنوان یک معلم با انرژی مثبت چه انگیزه‌ای برای یادگیری دانش‌آموز میشه ایجاد کرد.
یک نکته مهم دیگه‌ای که یادمه این بود که با تحصیل در رشته علوم تربیتی هرروز می‌تونی موضوع جدید یاد بگیری و این حس رو تو همه جنبه‌های زندگیت تجربه می‌کنی: خواندن، تدریس، یا حتی در برقراری ارتباط با جامعه‌ای متفاوت. همیشه چیزهایی تازه برای کشف و یادگیری وجود داره.
نتیجه‌گیری
بعد از تحقیقات و مطالعات لازم در زمینه‌ی رشته علوم تربیتی به این نتیجه رسیدیم، این رشته می‌تواند فرصت‌های فراوانی برای دانشجویان ارائه دهد و می‌توانند نقش مهمی در توسعه بازار کار مرتبط با این حوزه داشته باشند.
با تحصیل در این رشته، می‌توانید نقش فعالی در بهبود سیستم آموزشی و پرورشی کشور داشته باشید. فراگیری دانش‌های تخصصی مرتبط با آموزش‌وپرورش و مهارت‌های مدیریتی می‌تواند در کسب شغل‌های مرتبط با این حوزه به شما کمک کند. در صورت تمایل، امکان تحصیل در مقاطع پیشرفته‌تر و تخصصی‌تر مانند کارشناسی ارشد و دکترا وجود دارد.
از آنجا که امور تربیتی و آموزشی در هر جامعه اساسی و مهم است، فارغ‌التحصیلان رشته علوم تربیتی نیز همانند هر رشته‌ای چالش‌ها و مسائل خاص خود را دارند و نیازمند پشتکار، تعهد و تمرکز می‌باشند.
سوالات متداول
چگونه می‌توان مسیر شغلی در حوزه علوم تربیتی را پیدا کرد؟
برای یافتن شغل مطلوب در حوزه علوم تربیتی، باید روابط اجتماعی خود را گسترش دهید، در حیطه تکنولوژی‌های آموزشی به‌روز باشید و در دوره‌های آموزشی تخصصی شرکت کنید.
وظایف و مسئولیت‌های فارغ‌التحصیلان رشته علوم تربیتی چیست؟
فارغ‌التحصیلان علوم تربیتی به مطالعه فرآیندها، سازمان‌دهی، و ارتباطات آموزشی می‌پردازند. وظایف آنها شامل بهبود فرآیندهای آموزشی، کاهش نابرابری‌های تحصیلی، و طراحی برنامه‌های آموزشی است.
رشته علوم تربیتی چه اثراتی بر جامعه و آموزش‌وپرورش دارد؟
تخصص در علوم تربیتی می‌تواند منجر به بهبود کیفیت آموزش، کشف و رشد استعدادهای پنهان، و توسعه سیستم‌های آموزشی منطقه شود.
علوم تربیتی یکی از رشته هایی است که بازار کار مناسبی در ایران دارد. اگر رشته علوم تربیتی رشته انتخابی شما آزمون دهنده پرتلاش است، می‌توانید از مشاور خود معرفی رشته علوم تربیت را درخواست کنید
ممنون از شما زهرا جان