رشته بهداشت عمومی به‌عنوان یکی از حیاتی‌ترین دانش‌ها در حوزه بهداشت و سلامت شناخته می‌شود. هدف اصلی این رشته پیشگیری از بیماری، افزایش امید به زندگی، کاهش رنج انسان‌ها، صرفه‌جویی در هزینه‌ها و ارتقای سلامت در سطح جهان است و به‌طورکلی در بهبود کیفیت زندگی انسان‌ها نقش بسزایی دارد. با ما در ادامه این مقاله همراه باشید، تا نگاهی جامع و تازه به این رشته داشته باشیم، دلیل اهمیت تحصیل در رشته بهداشت عمومی را مورد بررسی قرار دهیم و در مورد جوانب مختلف این رشته مانند بررسی گرایش‌ها، توانمندی‌ها، مسائل مهم این حوزه، بازارکار، دانشگاه‌ها ، دروس مهم و … آگاهی بیشتری پیدا کنیم.
معرفی رشته بهداشت عمومی + معایب و مزایا
علیرغم کاربرد و نقش مهم این رشته، بسیاری از افراد نمی‌دانند که رشته بهداشت عمومی چیست؟ رشته بهداشت عمومی یکی از شاخه‌های تحصیلی علوم تجربی است که با هدف پیشگیری از بیماری و ارتقای سلامت طراحی‌شده، نه درمان بیماری و از اصول اعلام‌شده توسط سازمان بهداشت جهانی تبعیت میکند.
این رشته علاوه بر بالا بردن سلامت جسمی مردم، به جوانب روانی، اجتماعی، محیطی، بحران‌های بهداشتی و توانایی‌های جامعه نیز می‌پردازد و باعث؛ افزایش امید به زندگی، رشد بیشتر، سلامت باروری، سلامت جنسی، افزایش شاخص سلامت جامعه و ارتقای رفتارهای مؤثر بر سلامت است. به‌طورکلی باید گفت رشته بهداشت عمومی کیفیت زندگی ما را بهبود می‌بخشد، رنج انسان را کاهش می‌دهد و باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شود.
این یک موضوع شگفت‌انگیزه که فارغ‌التحصیلان رشته بهداشت عمومی با اجرای اصول بهداشتی و آموزش‌های سازمان‌یافته در بخش‌های دولتی، تجاری و غیرانتفاعی از بروز و شیوع بیماری‌ها جلوگیری می‌کنند. شاید باورتون نشه اما سلامتی همه ما به‌وسیله تحقیقات این افراد تضمین میشه!
مزایای رشته بهداشت عمومی:
- اهمیت و جایگاه شغلی رشته بهداشت عمومی
- تنوع شغلی بالا
- امکان ادامه تحصیل تا مقطع دکترا
- درآمد نسبتا خوب
معایب رشته بهداشت عمومی:
- فشار کار بالا، حجم کاری زیاد و ساعات کاری طولانی
- متخصصان این رشته باید مهارت‌های بین رشته‌ای داشته باشند به این معنا که باید به علوم مختلفی مانند پزشکی، آمار، جامعه شناسی و … تا حدودی مسلط باشند.
- عدم شناخت کافی از رشته بهداشت عمومی و وظایف متخصصان این رشته در بین مردم یکی از مشکلات این رشته است.
وظایف فارغ‌التحصیل رشته بهداشت عمومی
به‌طور کلی وظایف فارغ‌التحصیلان این رشته به شرح زیر است:
- شناسایی و ارزیابی مشکلات بهداشتی در جامعه
- برنامه‌ریزی و اجرای طرح‌هایی برای ارتقاء سلامت و بهداشت عمومی
- آموزش بهداشت به افراد جامعه؛ مثلا آموزش و مشاوره پیش از ازدواج، مراقبت قبل و بعد از زایمان مادران، مراقبت کودکان در دوران نوزادی، شیرخوارگی و قبل از مدرسه و در صورتی لزوم بعد از مدرسه
- نظارت بر خدمات بهداشتی ارائه شده برای عموم
- انجام تحقیقات در حوزه بهداشت
پیشنهاد می‌کنیم برای موفقیت در مسیر کنکور و رفع ابهامات در هر مرحله از این راه پر فراز و نشیب که هستید، از کمک و همراهی یک مشاور کاربلد بهره ببرید. صفحه مشاوره کنکور تجربی را ببینید تا با همه خدمات مشاوره‌ای نوتروفیل آشنا شوید.
چه درس‌هایی از دوره دبیرستان در رشته بهداشت عمومی کاربردی‌تر هستند؟
برای رشته بهداشت عمومی، دروس مختلفی از دوره دبیرستان کاربردی و مهم هستند؛ تقریبا همه دروس تخصصی دبیرستان در موفقیت و کارآمدی همه جانبه شما به‌عنوان یک متخصص بهداشت عمومی اثر دارند.
لازم است برای مقایسه رشته‌ها و داشتن دید بهتر برای انتخاب رشته، با سایر رشته‌ها نیز آشنا باشید. در مقاله رشته های تجربی دید نسبتا کاملی از همه رشته‌ها به شما ارائه داده‌ایم.
دروس رشته بهداشت عمومی در دوره کارشناسی
دروس رشته بهداشت عمومی در دوره کارشناسی در جدول زیر آمده است؛ توجه کنید که عناوین دقیق دروس و تعداد واحدهای درسی در هر ترم ممکن است در دانشگاه‌های مختلف متفاوت باشد. همچنین علاوه بر این دروس، دانشجویان این رشته باید یک دوره کارآموزی را نیز بگذرانند.
| دروس پایه | دروس تخصصی |
| آمار و اپیدمیولوژی | بهداشت مادر و کودک |
| بیوشیمی | بهداشت سالمندان |
| فیزیولوژی | بهداشت روان |
| میکروب شناسی | بهداشت حرفه ای |
| ایمنی شناسی | بهداشت مدارس |
| بهداشت محیط | اپیدمیولوژی بیماری های غیر واگیر |
| بهداشت تغذیه | اپیدمیولوژی بیماری های واگیر |
| مدیریت خدمات بهداشتی | کنترل عفونت |
| آموزش بهداشت | بهداشت آب و فاضلاب |
| جامعه شناسی | بهداشت مواد غذایی |
| روانشناسی | آمار زیستی |
| مدیریت بحران در بلایا | |
| تحقیق در عملیات بهداشتی | |
| ارزیابی برنامه های بهداشتی |
تعداد کل واحدها: 130 واحد
دروس عمومی: 20 واحد
دروس اختصاصی اجباری: 60 واحد
دروس کارآموزی: 16 واحد
بازار کار رشته بهداشت عمومی و آینده شغلی
حالا بیایید به مسیر شغلی فارغ‌التحصیلان رشته بهداشت عمومی در ایران نگاهی بیندازیم. فرهنگ بهداشتی در ایران روزبه‌روز در حال رشد و پیشرفته‌تر شدن است؛ پس فرصت‌های شغلی در این رشته هم رو به افزایش است. از شرکت‌ها و بیمارستان‌ها و کلینیک گرفته تا سازمان‌های دولتی، مدارس، درمانگاه‌ها، دانشگاه‌ها و مراکز بهداشتی نیاز به افراد متخصص در این حوزه دارند.
از طرفی، با افزایش توجه به سلامت همگانی و پیشگیری از بیماری‌ها، تقاضا برای متخصصان بهداشت عمومی به‌شدت در حال افزایش است. این هم به معنی فرصت‌های شغلی بیشتر برای فارغ‌التحصیلان و تخصص‌های جدید در این حوزه خواهد بود.
بنابراین، اگر به مباحث بهداشت عمومی علاقه‌مندی و دوست داری در این زمینه فعالیت کنی، به نظر میاد آینده شغلی شما تو این حوزه روشن و پررونق باشه. با تعهد و تلاش، می‌تونی نقش مهمی در بهبود وضعیت سلامت جامعه ایران داشته باشی، و در حوزه‌های آموزشی، پژوهشی، مراقبتی و اجرایی مشغول به کار بشی.
درآمد رشته بهداشت عمومی
سطح درآمد مشاغل بهداشت عمومی به عوامل مختلفی مانند: سطح تحصیلات، نوع تخصص فرد، شهر و محل کار، سابقه کار، نوع سازمانی که همکاری دارید بستگی دارد. شما می‌توانید با تلاش بیشتر، ادامه دادن تحصیلات و مطالعه و تحقیقات به‌روز دنیا سطح درآمد خود را بهبود ببخشید. این مسئله نیاز به بررسی دقیق و شخصی‌سازی بر اساس شرایط هر فرد دارد.
شرایط ادامه تحصیل فارغ‌التحصیلان رشته بهداشت عمومی؛ گرایش‌های کارشناسی ارشد
برای مقاطع بالاتر می‌توانید یکی از این گرایش‌های رشته بهداشت عمومی را انتخاب کنید:
- اپیدمیولوژی
- آمار زیستی
- انفورماتیک پزشکی
- ارزیابی فناوری سلامت
- بهداشت و ایمنی مواد غذایی
- اکولوژی انسانی
- تاریخ علوم پزشکی
- حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین بیماری
- رفاه اجتماعی
- زیست فناوری پزشکی و سم شناسی
- ارشد علوم تغذیه
- مدیریت توانبخشی
- ارشد مهندسی بهداشت محیط
- فناوری اطلاعات چند اطلاع رسانی پزشکی
آیا رشته بهداشت عمومی برای مهاجرت مناسب است؟
رشته بهداشت عمومی می‌تواند یک گزینه عالی برای مهاجرت باشد، چرا که این رشته به‌عنوان یک‌رشته گسترده و بین‌المللی، فرصت‌های شغلی در سراسر جهانبه شما ارائه می‌دهد. به عبارتی یادگرفتن مفاهیم و دانش اصولی در زمینه بهداشت عمومی به شما کمک میکند که در کشورهای دیگر نیز فرصت‌های شغلی با درآمد خوب داشته باشی.
همچنین، اهمیت بهداشت عمومی در سطح بین‌المللی رو به افزایش است و کشورها به پیشرفت و توسعه سیستم‌های بهداشت عمومی خود توجه بیشتری دارند. ازاین‌رو، فارغ‌التحصیلان این رشته با دانش و تجربه در این زمینه می‌توانند در کشورهای دیگه موقعیت‌های شغلی خیلی خوبی تجربه کنند.
پس اگر به فکر مهاجرت به کشورهای دیگه هستی و به حوزه بهداشت عمومی علاقه‌مندی، این رشته می‌تونه یک گزینه بسیار مناسب و جذاب برای شما باشه.
کشورهای ایالات‌متحده‌ی آمریکا، بریتانیا، هلند، کانادا و استرالیا بیشترین پذیرش را در این رشته دارند.
رشته بهداشت عمومی مناسب چه کسانی است؟
اگر شما رشته بهداشت عمومی را برای تحصیل انتخاب می‌کنید برای موفقیت در این رشته باید یکسری توانایی‌ها و ویژگی‌های شایسته داشته باشید، ما اینجا چند نمونه را برای شما توضیح می‌دهیم:
· توانایی تحلیلی قوی و تصمیم‌گیری درست:
امور بهداشت عمومی نیازمند قدرت تحلیل داده‌ها، تفسیر آمارها و ارزیابی سیاست‌های بهداشتی است. بنابراین، شما با توانایی تحلیلی قوی و تصمیم‌گیری درست می‌توانید در این حوزه موفق باشید.
· دانش تخصصی و آشنایی با قوانین و مباحث بهداشتی:
آگاهی فراوان در این حوزه، مفاهیم بهداشت عمومی و بیماری‌های منتشر شونده از جمله مفاهیم اصلی این حرفه است. دانش عمیق در این زمینه می‌تواند شمارا به یک متخصص تبدیل کند.
· مهارت‌های بینشی و توجه به جزئیات:
استدلال منطقی و رویکردهای خلاق و نوآورانه از مهارت‌های اساسی در رشته بهداشت عمومی است.
· توانایی همکاری و ارتباطات مؤثر و حس انسان‌دوستی:
توانایی کار گروهی، ارتباط مؤثر با مخاطبان مختلف و هماهنگی با تیم‌های مختلف، بخصوص در مواقع بحرانی، برای فعالیت مؤثر در این زمینه بسیار حائز اهمیت است.
· روحیه قوی و علاقه و انگیزه زیاد در هنگام برخورد با مشکلات:
برای موفقیت در تحصیلات بهداشت عمومی، انگیزه و علاقه به بهبود وضعیت سلامت جامعه ضروری است. این انگیزه به شما کمک میکند تا مشکلات روزمره را روشن‌تر ببینید و راه‌حل‌های سازنده‌تری برای آنها پیشنهاد دهید.
· تجربه کاری مرتبط و مسئولیت‌پذیری:
داشتن تجربه کاری یا آموزش پیشین درزمینه‌ی بهداشت عمومی می‌تواند اثرگذاری شما را در این حوزه تقویت کند.
لیست دانشگاه‌های ارائه‌دهنده رشته بهداشت عمومی
این رشته در دانشگاه‌های زیادی ارائه می‌شود که لیست بهترین آنها به شرح زیر است:
| دانشگاه علوم پزشکی تهران |
| دانشگاه علوم پزشکی ایران |
| دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی |
| دانشگاه علوم پزشکی اصفهان |
| دانشگاه علوم پزشکی شیراز |
| دانشگاه علوم پزشکی مشهد |
| دانشگاه علوم پزشکی تبریز |
| دانشگاه علوم پزشکی اهواز |
| دانشگاه علوم پزشکی کرمان |
| دانشگاه علوم پزشکی گیلان |
خب دوست عزیزم، اگر دنبال تحصیل توی یکی از این دانشگاه‌ها هستی باید به تخمین رتبه خیلی توجه داشته باشی. یه پیشنهاد عالی دارم برات! چون فقط رتبه قبولی ملاک نیست، بیا باهام یه نگاهی پنل تخمین رتبه نوتروفیل به آدرس https://notruphil.com/panel/takhmin بندازیم و سعی کنیم راه درست رو برای تحصیلاتت پیدا کنیم. منتظرم که باهم شروع کنیم!
نظر دانشجویان رشته بهداشت عمومی درباره این رشته
سلام به شما دوستان طرفدار بهداشت و سلامتی، من دانشجوی بهداشت عمومی هستم، این رشته برام واقعاً یک تجربه جذابه و یه دنیای جدید برام باز کرده. تحصیل توی این زمینه به من کمک کرد که بدونم چطور میتونم برای بهداشت و سلامت بهتر به جامعه کمک کنم، در واقع توی فضای اینجا میتونم تحقیقات و ایده‌های جدید مو انجام بدم، ازبرنامه‌های پیشگیری تا مدیریت بحران‌های بهداشتی، همه‌چیز تو این رشته است. از طراحی سیاست‌های بهداشت عمومی گرفته تا تحقیقات عملی در زمینه‌های مختلف، اینجا همه‌چیز واقعاً جذابه. این رشته به من این فرصت رو داده که به‌عنوان یک متخصص در این زمینه پیشرفت کنم و به جامعه کمک کنم.
سخن پایانی
در نهایت باید گفت، بهداشت عمومی به‌عنوان یک حوزه حیاتی و الهام‌بخش در مسائل بهداشتی و سلامت جامعه محسوب می‌شود، و در نقطه اتصال رشته‌های علوم پزشکی، علوم اجتماعی و حتی سیاست اقتصادی قرار دارد.
ازآنجایی‌که آینده بشریت متکی بر سلامت و بهزیستی است، توجه به آموزه‌ها و اصول بهداشت عمومی امری ضروری و غیرقابل‌انکار است، از پیدایش رویکردهای نوین در مدیریت بحران‌های بهداشتی گرفته تا توسعه سیاست‌های پیشگیرانه و تحقیقات پیشرفته. بهداشت عمومی به‌عنوان یک فرصت برای شکوفایی دانش و توانمندی‌های انسان دوستانه به شمار می‌آید، و مسیری را برای بهبود کیفیت زندگی در جوامع مختلف تعریف میکند.
پس بدون هیچ شکی با اعتمادبه‌نفس و پشتکار این رشته رو انتخاب کن، هر روز با توسعه بیشتر روش‌ها و فناوری‌های نوین آشنا شو و پیشرفت کن. مطمئن باش با انرژی و استعدادی که داری، می‌تونی به‌عنوان یک متخصص بهداشت عمومی، نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت و پیشگیری از بیماری‌ها ایفا کنی، و به دنیای پرانگیزه‌ی تحقیقات و مطالعات در حوزه بهداشت عمومی وارد شوی، به رؤیای ادامه تحصیل در رشته بهداشت عمومی خودت ادامه بده و با شور و شوق، به‌سوی دنیای جدید دانش برو. مطمئناً در این مسیر، نقش مهمی در بهبود وضعیت بهداشت جامعه و جهان خواهی داشت.
سوالات متداول
چرا آموزش بهداشت عمومی برای جامعه از اهمیت بالایی برخوردار است؟
بهداشت عمومی مهم است چرا که مردم را در قبال بیماری‌ها آگاه میکند، به آنها کمک میکند تا عوارض احتمالی را کاهش دهند و نقش مهمی در پیشگیری از انتقال بیماری‌ها ایفا میکند.
تفاوت اصلی بین بهداشت عمومی و بهداشت حرفه‌ای چیست؟
بهداشت عمومی به‌طورکلی به‌سلامت در جامعه اشاره دارد، درحالی‌که بهداشت شغلی به حفظت سلامت افراد در محیط کار رسیدگی میکند.
نتیجه فعالیت در حوزه بهداشت عمومی چیست؟
بهداشت عمومی با فعالیت‌های مانند برنامه‌های آموزشی، پیشگیری از بیماری‌ها، بهسازی محیط‌زیست و… موجب بالا رفتن سطح سلامت جهان و بهبود کیفیت زندگی انسان‌ها می‌شود.
خیلی عالی و کامل بود ممنون
موفق باشی